مؤسسه فرهنگی هنری خیریه
90/07/14
از سلسله مباحث استاد محمد شجاعی
در مورد استمداد از معصومین «علیهالسلام» باید گفت مهمترین کمکی که ما از ایشان باید بگیریم «شباهت» است. زیرا آنها مربی ما و خلفای الهی هستند و رفع گرفتاریهای ما در مرتبهی بعد قرار دارد. آنچه که مهم است اینکه ما باید خودمان را به ایشان نزدیک و در واقع شبیه کنیم و ایشان در ما تصرف و اِعمال ولایت کنند و اسماءالهی که در ما بالقوه موجود است به فعلیت درآمده و از دانایی به دارایی برسیم. و کسی در این راه موفق است که نقاط ضعف خود و خطراتِ راه را شناسایی کند و از استاد راهنمایی بگیرد. و البته کسانی که به راحتی استاد و کتاب و امکانات به دستشان رسیده خیلی استفاده نمیکنند. ولی کسانی که در محرومیت بی خدایی به سر بردهاند خیلی بیشتر قدر خدا و مظاهر تامّ او را میدانند و از آنها استمداد میکنند، چون به مراکز اضطرار شان پی بردهاند. در دعای عرفه هم آمده که خدایا مرا به مراکز اضطرارم واقف کن. ما باید معضلات شب اول قبر و قیامتمان را شناسایی کنیم. تا زمانی که دغدغه های آخرتی به سراغ ما نیامده اساتید، کتاب، سی دی، ذکر، الله و معصومین «علیهالسلام» برای ما جذابیتی ندارند حتی اگر صرف دستور استاد، اطاعت کنیم، تغییر در ما اتفاق نمیافتد.
قدر آب را کسی میداند که تشنگی کشیده باشد. کسانی که با پیشنهاد دیگران و یا اتفاقی به این کلاس راه یافتهاند و خودشان دچار عطش نشدهاند بهره برداری هم نخواهند داشت و حتی ممکن است مبتلا به قساوت قلب هم شوند، مگر افرادی که در حین این کلاسها معرفت به جهنم و مراکز اضطرار پیدا کنند، و کمالات انسانی را از کمالات مراتب پایین تر تشخیص دهند. از وجود مقدس پیامبر «سلامالله علیها» بسیاری از نزدیکان ایشان نه تنها هیچ بهره ای بردند بلکه جهنمی هم شدند. پیامبر «سلامالله علیها» همسرانی داشتند که از ایشان طلاق گرفتند. حتی همسر بعضی از ائمه مانند امام جواد و امام حسن مجتبی «علیهالسلام» ایشان را مسموم و شهید هم کردند. به همین دلیل پیامبر «سلامالله علیها» فرمودند: «ازهد الناس فی العالم اهله و جیرانه» بی رغبت ترین مردم نسبت به عالم خانواده و همسایگان او (به طور کلی نزدیکان) هستند. کسی که سیر است و غذا بخورد، غذایش نه تنها جذب نمیشود بلکه دفع هم میگردد. اینکه شخص 50 سال نماز خوانده و یک رکعتش قبول نمیشود، قرآن میخواند و قرآن لعنتش میکند، حج میرود و اتفاقی برای او نمیافتد به این دلیل است که هنوز به یقین نرسیده است که اینها در صحرای قیامت که تمام آتش است قطعه زمین خنکی هستند. این افراد اصلاً معنای قرآن، حرم، مسجد، سجاده و نماز و ... را نمیفهمند زیرا خودشان را ابدی و جاودانه نمیدانند.
کسانی که از سراسر جهان تماس میگیرند و تقاضای چند جلد قرآن، کتاب، سی دی و مبلغ و ... میکنند قحطی کشیده اند و جهنم و دوری را تجربه کردهاند. کسانی که این دردها را ندارد در معرض خطر بزرگی هستند. از بین کسانی که اتفاقی یا به واسطهی دیگران به کلاس راه یافتهاند فقط و فقط در صورتی که به معرفت برسند نجات پیدا میکنند. این طورنیست که افراد بی درد به این مباحث نیاز نداشته باشند بلکه احساس نیاز ندارند. در قرآن آمده که در قیامت به کسانی میگویند که فقط یک سجده کنید تا به بهشت بروید (یُدعون الی السُجود...) نمیتوانند زیرا در دنیا نمیتوانستند نماز بخوانند رغبتی نداشتهاند.
برای اموات نمیتوان کارهایی را اهدا کرد که با آنها سنخیت نداشتهاند زیرا جذب نمیکنند. یک ولی خدایی تعریف میکرد که در قبرستان بوده که مردهای را آورند برایش قرآن هم میخواندند و او به شدت فریاد و نعره میکشید. این میت با قرآن سنخیتی نداشته حتی اگر هم میخوانده جذب نداشته است. اما اگر در دنیا با قرآن انس داشته وقتی برایش قرآن بخوانیم لذت میبرد. باید ببینیم که میت با چه چیزهایی در دنیا انس داشته زیارت عاشورا، جامعهی کبیره، روضه، شام و نهار دادن و .... همان کار را برایش انجام دهیم. در حال حاضر هم کسی که با خانواده نزدیکان زمینیاش اشباع است در خودش نیازی به ارتباط با خانوادهی آسمانیاش احساس نمیکند. این افراد خودشان را فقط جسم میدانند. انسانی که شکمش سیر است و لو با آشغال آن را پر کرده باشد احساس گرسنگی نمیکند و اگر چیزی هم بخورد و لو بهترین غذا، آن را جذب نمیکند. انسانی که احساس نیاز کند هرگز «زده» نمیشود. در روابط بین فرزند و والدین، مادر مدتها در کنار فرزندش باشد سیر نمیشود و به محض اینکه فرزند از او جدا میشود کم میآورد.
اما در رابطه با دیگران اینطور نیست. برای همین پیامبر «سلامالله علیها» میفرمایند یکدیگر را اینقدر نبینید که به هم عادت کنید. وقتی افراد به هم عادت کنند دیگر جذب ندارند و بلکه بهانه هم میگیرند مانند مردانی که باز نشسته میشوند همسرانشان اصرار دارند که اینها از منزل خارج شوند، مردی که تا شب خارج از منزل کار میکند وقتی به خانه میرود هم بیشتر قدر میداند و هم بیشتر قدرش را میدانند. آقایان باید حتماً توجه داشته باشند که ساعت حضور شان در منزل کم باشد. کسی که به قحطی برنخورده باشد از معنویت نمیتواند لذت ببرد. کسانی که گله دارند چرا توفیق نماز شب ندارند یا ازآن لذت نمیبرند، به این دلیل است که هنوزاحساس نیازوعطش نکرده اند. زیرا به حدی مشغول رسیدن به نیازها و خواسته های قالب هستندکه اصلاً نیاز بالاتر را احساس نمیکنند. و همینطور کسانی که اطرافشان سرشار از معنویت استاد، کتاب، مسجد، حرم و حسینیه و .... است اصلاً احساس تشنگی نمیکنند:
آب کم جوی تشنگی آور بدست تا بریزد آبت از بالا و پست
کسانی که از نعمتهای معنوی پیرامون خود استفاده نمیکنند وقتی به آخرت منتقل میشوند متوجه میشوند غرق در چه ثروتی بودند و غافل بودند. معصومین «علیهالسلام» مفت در اختیار ما هستند و به شدت هم به ما علاقمندند. ما باید بدانیم که کارکرد این وجودهای مقدس چیست و ما را تا به کجا خواهند برد؟ مخصوصاً امام زمان «عجلالله تعالی فرجهالشریف» در عصر حاضر، که اگر توجه به دغدغه ها، غصه ها و تنهایی و .... ایشان نداشته باشیم حتماً جهنمی خواهیم بود. در برابر بی عاطفگی عابدی در آزار دیدن خروس که یک حیوان است زمین واکنش نشان داده و او را میبلعد. با بی عاطفگی ما نسبت به امام زمانمان چه خواهند کرد؟ امام در نامه هایشان ما را قسم میدهند که به ما کمک کنید، برای فرج من دعا کنید و .... ما همین الان باید به حضرت کمک کنیم بعد از ظهور که جای خودش را دارد.
مناجات با حضرت، اندیشیدن به او، خدمت به حضرت و ... مهمترین نیاز خود ماست. و متأسفانه مسایل روزمره ما بزرگترین نیاز ما شده است. با این وضعیت ما بعد از مرگ بسیار بدبخت خواهیم بود. ما تا متوجه نیازمان به حضرت نشویم از هیچ نعمت معنویای نمیتوانیم استفادهکنیم، همانطور که از پیامبر و سایر معصومین «علیهالسلام» استفاده نشد. کسی که خودش را نشناسد نماز، روزه، پرواز و .... ندارد. نه که اینها را ترک کند بلکه تلاش کند که به تعبیر امام حسین «علیهالسلام» مراکز اضطرارش را بشناسد. «اوقفنی علی مراکز الاضطرار» ما باید دشمنان خود را بشناسیم. «حضرت سجاد «علیهالسلام» در مناجات شاکین در این باره اینگونه میفرمایند: «الهی الیک اشکوا نفساً بالسوء اماره» خدایا من به تو شکایت میکنم از نفس که مرا به بدی فرمان میدهد. ما باید تمرین کنیم که مقابل نفسمان ایستادگی کنیم. نفس امام انسان را زودرنج، عصبانی، حسود و متکبر و ... میکند. «.... و الی الخطیئه مبادره» و به سوی خطا به سرعت حرکت میکند. فقط خدا میداند که آن طرف بهشتی ها چه حسرتی میخورند که چه ثروتی داشته و نتوانستند بیشتر بهره برداری کنند جهنمی ها که دیگر جای خود دارند. بهشتی ها حسرت پنج دقیقه از وقت دنیا را میخورند. برای شناختن مراکز اضطرار ما باید جهنم شناسی و آخرت شناسی کنیم و باید وقت بگذاریم.
ما اگر بدانیم که به خاطر اسراف چه بلایی در آخرت سر انسان میآورند خدا را شکر میکنیم که به اندازهی عفاف و کفاف داریم. ما باید جهنم را بشناسیم، تا بفهمیم که الان کجای آن قرار داریم. ما بسته به تعداد، شدت و نوع بیماری باید رنج عذاب را تحمل کنیم. البته ما به برکت ولایت اهل بیت «علیهالسلام» تولد ناقص نداریم ولی تولد بیمار هم خطرناک است. مسایل و رذایل اخلاقی باعث انواع بیماری ها میشود. ما باید کتابهای اخلاق اسلامی معتبر را حتماً بخوانیم. کلاسها و کتابهای اخلاق که کارشناسانه نیستند انسان را بیمارتر هم میکنند ما باید سعی کنیم که با شرایط و امکانات موجود اعم از مطلوب و غیر مطلوب شاد و آرام باشیم و این آموزش صحیح نیاز دارد و متأسفانه بیشتر افراد کوتاهی میکنند که پیامبر «سلامالله علیها» میفرمایند که بیشتر ناله های اهل جهنم از امروز و فردا کردن است.
یعنی افراد بدی نبودند ولی تنبل و بیحوصله بودند. انسان باید با خون دل خوردن و لو از استاد سیلی هم بخورد مطالب مورد نیازش را بفهمد. قرآن جهنم را جای نفهمها میداند و بهشت را جای عاقلان و فهمیده ها. ما باید بفهمیم چه کسی هستیم؟ از کج آمده، در کجاییم، و به کجا خواهیم رفت. کسانی که برنامه میگیرند باید چندین بار حتی ده بار برنامهی اول را اجرا کند، تا آمادهی برنامهی دوم و سوم شوند. در برنامههای دوم و سوم مناجات خمس عشر را اینگونه تجویز میکنیم: جمعه ها مناجات 8 و 1، شنبه ها 9 و 2 و .... شب جمعه ها مناجات زاهدین. البته غالب اینها جذب ندارند و به اصرار این دستورات را میگیرند. زیرا وقتی مشکلاتشان را مینویسند همان مشکلات روز اولشان است. آیا با خواندن مناجات شاکین از شدت اضطرار گریه امان میگیرد؟ ما وقتی چیزی را مثل اتومبیل، پول و .... را از ما می دزدند میفهمیم چه از دست دادهایم، آیا با شناختن مراکز اضطرار و ضعفهایمان میفهمیم دچار چه فاجعهای هستیم؟ آیا برای بداخلاقی و زودرنجی مان تا به حال گریه کردهایم؟ به خاطر سوالهای بیجایی که از دیگران کردهایم تا به حال شرمنده و پشیمان شدهایم؟
«.... و بمعاصیک مولعه....» و به نافرمانی ها (از دستورات تو) بسیار ولع دارد (حریص است) از جهنم که عبور میکند میسوزد. اگر انسان از جهنم (دنیا) عبور کند و بسوزد آن طرف هم میسوزد و اگر نسوزد در آخرت هم نمیسوزد. والسلام علیکم و رحمت الله و برکاته .
کلیدواژه ها:
آثار استاد