خانواده آسمانی،جلسه 202 ، 92/03/16

از سلسله مباحث استاد محمد شجاعی

در حمله از عقب شیطان در مورد ظلمهای دیگران درگذشته ممکن است در ما کدورتی نسبت به ایشان پیش بیاید که اگر ذره ای کینه و کدورت در کسی باشد امکان رشد نخواهد داشت. (مراجعه به سی دی کینه) کسانی که با ما ارتباط دارند سه دسته هستند. یک گروه، کسانی هستند که بر ما ولایت داشته و ما به هیچ عنوان حتی با بیشترین تلاش قادر به جبران حق ایشان نمی باشیم از قبیل اهل بیت «علیهم السلام»، استاد و والدین.

رابطه ما با ایشان یکطرفه است و باید دائماً مراقب باشیم حتی در قلبمان با ایشان مشکل پیدا نکنیم. تا آن جا که اگر درباره ما کوتاهی و یا ظلمی داشته باشند (غیر معصوم) به اندازه حقی که بر ما دارند نمی شود فلذا ما اجازه جبران نداریم. شخصی در محضر امام سجاد «علیه السلام» عرض کرد: استادم، پدرم را کشته و قصد قصاص او را دارم ولی امام این اجازه را به او ندادند. هرگز به شیطان اجازه ندهیم بین ما و دیگران دلخوری ایجاد کند. اگر در مورد خداوند شیطان موفق شود که بین ما و او نفاق و سوء ظن ایجاد کند به طریق اولی درباره دیگران هم به این موفقیت می رسد. کسی که با خدایی که سبحان و منزه است از هر ظلمی، مشکل پیدا کند، پس؛ تو خود حدیث مفصل بخوان از این مُجمل. انسان باید توجه داشته باشد ممکن است که والدین یا حتی استاد از روی ناآگاهی و یا هوای نفس، ظلمی به انسان بنمایند ولی خیراتی که از ناحیه ایشان به انسان می رسد به قدری زیاد است که بر آنها غلبه می کند و اگر کسی کینه گرفته و در صدد قصاص باشد خباثت دارد. کسی که با والدین درگیر است گرفتار عذاب قبر و جهنم خواهد شد و بروز و ظهور خواهد کرد. در برزخ هم کپسول نفس ما باز می گردد. پیامبر «صلی الله علیه و آله» فرمودند: در قیامت به تعداد ساعتهای عمر ما صندوقچه ای باز می گردد. این به آن معناست که ساعتهای عمر ما محاسبه می گردد. ساعتهایی را که انسان به امور مفید و خیر پرداخته چنان انسان را شادمان می کنند که اگر بین اهل جهنم منتشر شود از عذاب نجات می یابند؛ ولی اگر به معصیت پرداخته باشد به قدری حسرتش زیاد است که اگر در میان اهل بهشت تقسیم گردد شادی و خوشی آنها از بین خواهد رفت. ساعتهایی هم که به بطالت گذشته نیز حسرت فوق العاده ای خواهد داشت.

شب اول قبر، همان بدو ورود انسان به آخرت است. «من مات فقد قامت قیامته» کسی که بمیرد قیامتش بر پا می گردد. یعنی محاسبات او آغاز می گردد. کسی که در برزخ تسویه حساب کند خیلی خوب است. تمام عمر ما روی نفس ما اثر می گذارد و وقتی نفس در برزخ باز می شود همه را نشان می دهد. حتی گناهان انسان که به هر دلیلی پاک شده اند، در قیامت می شود در نفس آنها را مشاهده کرد مانند سیستم (recovery) در کامپیوتر که فیلمها و عکسهایی را که از کامپیوتر پاک شده اند را با آن می توان باز گرداند. وقتی کاری کفاره گناهان انسان می شود در واقع آن را می پوشاند و از بین نمی برد. گاهی خداوند گذشته را می پوشاند ولی خود شخص کاری می کند که همه گناهان را باز می گرداند. کینه ریکاوری (recovery) نفس است.کینه حال ما را خراب می کند و وقتی که حال خراب شود آینده را هم خراب می کند. کسی که میلیونها محبت پدر و مادر را نمی بیند و با کوچکترین مشکلی به هم می ریزد خیلی خباثت دارد. شخصی از مادر پیرش نگهداری کرده و او را بر کول خود گرفته و به حج برده بود. حضرت به او می فرمایند: جبران یک شب بی خوابی او را نکردی.

بنابراین با نهایت محبت به ایشان زحماتشان جبران نمی شود و اگر کسی از اینها کینه به دل بگیرد خبیث است و مورد مغفرت قرار نمی گیرد. خداوند کسانی را می بخشد که دیگران را بخشیده و گذشته شان را نادیده می گیرند. اگر کسی به این مقام نرسد در واقع هیچ رشدی نکرده است. کینه جزء فحشاهای باطنی است. گروه دیگری که ما با ایشان ارتباط داریم مانند همسر، حقمان نسبت به آنها متقابل است. درباره ایشان هم نباید کینه توز باشیم. دسته سوم کسانی هستند که ما بر آنها ولایت داریم و یا کسانی که حق و رابطه ای نداریم و فقط با ایشان برخورد داشته ایم از اینها هم نباید کینه به دل بگیریم. همین که انسان می تواند چیزی در دلش نگه دارد نمی تواند رشد کرده و به بهشت برسد. بهشت با آن همه زیبایی و لطافت افراد خشن و کینه توز را در خودش راه نمی دهد. در دنیا امکان سازندگی خیلی بهتر از برزخ و قیامت است، چنانچه رحم نسبت به دنیا اینگونه است. در نه ماه رحمی، یک بدن کاملاً ساخته می شود در صورتی که در دنیا حتی یک بند انگشت ساخته نمی شود. باید در دنیا به حال خودمان فکر کنیم. کینه ریکاوری نفس و بازگشت آلودگی های آن است. هم باید بگذریم، هم نباید گذشته را یادآوری کنیم. ما از زبان امام زمان «عجل الله تعالی فرجه الشریف» در ماه رجب مُلک کبیر را می خواهیم. برای نیل به چنین خواسته ای خداوند بر سر راه انسان سختی های مختلف می گذارد. اینکه بسیاری از افراد ما را اذیت می کنند به دلیل ساختار ناسوت است که از این طریق به ما فرصت «شدن» را می دهد. خداوند به ما افتخار پذیرفته شدن در این باشگاه را داده است. مکلّف شدن و رسیدن به سنّ تکلیف یعنی ثبت نام در باشگاه الهی. کسی که از دنیا انتظار زندگی بی دردسر را دارد ماهیت دنیا را نشناخته است. دنیا دالان و راهرویی است که ما از آنجا عبور کرده و به مقصد می رسیم. چنانچه از پرندگان و حیوانات مراقبت کرده و آنها را تغذیه می نماییم تا آماده سر بریدن شده و غذای ما گردند که البته برای آنها کمال است زیرا تبدیل به شعور انسانی و عقل می شوند.

ما در حال طی کردن دالان و ورود به بهشت و یا خدای ناکرده به جهنم هستیم. به قدری فاصله ما با برزخ کوتاه است که خداوند به پیامبرش می فرماید: «إنّک میّتٌ و إنّهم مَّیِّتون» تو مرده ای و آنها نیز مرده اند. علی «علیه السلام» از گذر عمر اینگونه تعبیر می نمایند: «... تَمرُّ مرّ السحاب» فرصت مانند ابر می گذرد.

در زیارت مخصوص مشاهد شریفه در ماه رجب، حضرت حجه «عجل الله تعالی فرجه الشریف» می فرمایند: خدایا مرا به نزد پیامبر «صلی الله علیه و آله» برسان که در آنجا هیچ غصه ای نداشته باشم. خداوند می فرماید: من آسایش را در بهشت قرار داده ام و مردم در زمین به دنبال آن می گردند. بعضی ها آمال و آرزوهایی دارند که تصور می کنند با رسیدن به آنها به خوشبختی می رسند. نرسیدن های دنیا از رسیدن های آن بهتر است زیرا ذخیره آخرت می شوند. البته باید برای رسیدن به آسایش و موفقیت تلاش کنیم ولی نباید هر آنچه که به آن نرسیدیم ما را به هم بریزد و به خاطر آنها دائماً در حال رقابت با دیگران باشیم.

«مرگ سیاه» یعنی از کسی که به او محبت می کنیم اذیت و ظلم ببینیم. پیامبر «صلی الله علیه و آله» روی دسته شمشیرشان نوشته بودند: «أحسن إلی مَن أساءَ الیک» به کسی که به تو بدی کرده نیکی کن. خدا خودش با ما همین رفتار را دارد. خدا به ما نیکی می کند ولی ما با او دشمنی می ورزیم. خداوند ما را با دیگران می آزماید: «نبلوا بعضکم ببعض» کسی که به دیگران خوبی کرده و آنها به او بدی می کنند، توسط خداوند انتخاب شده تا شبیه او شود. خدا را شکر کنیم که زمینه انفاق برای ما فراهم شده است و در جایگاهی نیستیم که دستمان را جلوی دیگران دراز کنیم. کسی که قهرمان می شود از اینکه مربی و حریفهایش درِ باشگاه او را زده اند سپاسگزارند. فرعون حریف تمرینی آسیه است تا آنجا که آسیه اینگونه دعا می کند: «ربّ ابن لی عندک بیتاً فی الجنه» پروردگارا! نزد خودت خانه ای در بهشت برای من بنا کن. اینکه نزد خود خداوند خواسته، برای این است که تمام این مشقتها را برای خدا تحمل کرده است. گذشت کردن از بدی های دیگران در آدم شدن ما خیلی مؤثر است و ما به دنیا آمده ایم که آدم شویم. زیرک کسی است که فلسفه خلقتش را می داند و اجازه نمی دهد که با حمله های جلو، عقب، چپ و راست شیطان از صراط سقوط کند. «الحِقدُ الأمُ العیوبِ» کینه دردناکترین عیب هاست. یا کینه پست ترین عیوب است. حالا هر کس به ما ظلم یا بدی کرده، غفور باشیم و از آن چشم پوشی کرده و به بهشت بفرستیم در آنجا ما به چنین ذخائری نیاز داریم. خیلی پست است کسی که به گذشته برگشته و دائماً خاطرات تلخ را مرور می کند مانند کسی که از درگیرشدن با مار و عقرب لذت می برد. علی «علیه السلام» در حدیث دیگر اینطور می فرمایند: «الام الخُلق الحقدُ» پست ترین خُلقها کینه است. کینه خُلق مادر است؛ «الحقدُ مَثارُ الغضب» کینه خشم برانگیز است. «الحِقد شیمَه الحسده» کینه ناشی از حسادت است. کینه نتیجه حسادت و غضب نتیجه کینه است.

بنابراین انسان عاقل تلاش می کند که هرگز دچار کینه نشود. استاد ما می فرمودند: کسی که با کینه به رختخواب می رود. تا صبح از روح او هیولایی متولد می شود. کسی که خودش را داخل قفس تمساحها بیندازد وضعش بهتر از کسی که کینه توز است. کسی که به ما دشنام می دهد در واقع به «منِ حیوانی ما» توهین کرده، هیچ کس دستش به «منِ انسانی ما» نمی رسد. به علی «علیه السلام» ناسزا می گفتند ولی حضرت می فرمودند: با علی دیگری هستند. مرحوم میرزا هاشم حدّاد نقل می کرد: زمانی که از اذیتهای مادرزنم به ستوه آمدم از خانه بیرون رفتم که ناگهان خودم را دو نفر دیدم یکی بسیار نورانی و زیبا و دیگری خیلی رنجور و آسیب دیده که همان بخش حیوانی است. میرزا هاشم حداد از شدت تحمل سختی به تجرد رسید. لذا حضرت فرمودند: با فروخوردن جرعه های خشم به حلم می رسید. خشم مانند داروی تلخ است که بلعیدنش انسان را شفا می دهد. برای رسیدن به حلم باید از غذایمان شروع کنیم. مثلاً توصیه کرده اند که خیار را از قسمت تلخش شروع به خوردن کنیم هم منافع جسمی دارد هم معنوی. باید غذا را با عقلمان بخوریم. مثلاً داروهای گیاهی مانند اُسطُخدوس را بدون شیرین کردن بخوریم. نباید گرفتار مزه باشیم و اگر طعم برایمان مهم باشد خیلی کوچک هستیم.

والسلام علیکم و رحمت الله و برکاته