خانواده آسمانی،جلسه 188 ، 92/01/29

از سلسله مباحث استاد محمد شجاعی

پیرامون فرمایش وجود مقدس حضرت امام رضا «علیه السلام» که فرموده‌بودند: برای شیطان راهی در دل خود قرار ندهید، فلسفه وجودی شیطان را عرض کردیم که وسیله آزمایش و امتحان ما می‌باشد و حمله‌های چهارجانبه او را به انسان توضیح دادیم. «اختلاف بین انسانها» برای شیطان وسیله بسیار مهمی است. در مذمّت این موضوع همین بس که شخصی کینه‌توز مورد نفرین حضرت قرار گرفته‌است. حضرت چنین کسی را خائن می‌دانند. «وحدت بین مسلمانان» به قدری مهم است که در جامعه «ناموس الهی» محسوب می‌شود. آثار تخریبی اختلاف بین افراد خانواده و اعضای جامعه به حدی زیاد است که حتی معصوم توصیه کرده: اگر می‌توان حتی با گناهی دیگر مانع اختلاف شد باید جلوی آن را گرفت.

جامعه اسلامی با وجود وحدت موفق می‌گردد. اهل بیت «علیهم السلام» عامل مشترک بین اهل تسنن و تشیع هستند خانواده آسمانی نه تنها به اهل تسنن و تشیع، بلکه به همه انسانها تعلق دارند و اصل و ریشه همه مردم می‌باشند فقط باید شناخته شوند. درباره اختلاف خداوند می‌فرمایند: «الفتنه اشدّ مِن القتل» لذا با گناهی دیگر حتی دروغ باید مانع اختلاف و فتنه شد.

از معصوم «علیهم السلام» درباره هر گناهی سؤال شد فرمودند: ممکن است مرتکب شود ولی وقتی به دروغ رسیدند حضرت «لا والله» را به کار ‌برند. یعنی مؤمن هر گناهی را ممکن است انجام دهد ولی ممکن نیست که مؤمن باشد و دروغ بگوید. با وجود این برای رفع فتنه حتی ضرورت هم پیدا می‌کند. دروغ را کلید همه بدی‌ها دانسته‌اند.

وقتی غضب بر کسی غلبه می‌کند به تعبیر شیطان مانند گوی در دست شیطان است و بنده او شده‌است. باید مراقب باشیم که اگر انتقادی هم به کسی داریم توأم با درگیری نباشد. قرآن می‌فرماید: «اتّقوا الله و اصلحوا ذات بینکم» تقوای الهی پیشه کنید و بین خودتان را اصلاح کنید.

در رفع اختلاف کسی که پیش‌قدم می‌گردد محبوب درگاه الهی است. پیامبر «صلی الله علیه و آله» فرموده‌اند: «صل من قطعک و اَحسنَ الی من اساءَ الیک...» وصل کن با کسی که با تو قطع کرده و نیکی کن به کسی که به تو بدی کرده‌است. بدی‌های دیگران نباید ما را شعله‌ور کند که در این صورت باخته‌ایم. خداوند زمینه اختلافها و انواع تضاد را فراهم می‌کند که ما به اسم «حلیم» و «غفور» برسیم. کسی انسان است که هنگام بروز اختلاف نه آتش بگیرد و نه کسی را آتش بزند. عفو و مغفرت و تجاهل شعله را خاموش می‌کند.

شیطان از اصحابش خواسته که بین انسانها بَغی و حسد را رواج دهد. بَغی تجاوز به حریم دیگران است. در حدیثی از امام صادق «علیه السلام» آمده: وقتی نوح، کشتی‌اش به زمین نشست و شیطان به او گفت: هیچ کس در روی زمین مانند تو بر من منت نگذاشته‌است، زیرا تو فُسّاق را نفرین کردی و مرا از دست آنها راحت کردی. من باید برای انحراف آنها تلاش می‌کردم و تو با یک نفرین آنها را به جهنم فرستادی. شیطان هر کس شخصیتاً با خود آن کس برابر است، یعنی تمام ویژگیها، اطلاعات و مهارتهای او را داراست.

شیطانِ فرد سیاستمدار، سیاستمدار است و شیطانِ فرد تاجر، تاجر بوده و شیطانِ یک زن خانه‌دار، خانه‌دار است و ... .

در ادامه شیطان به حضرت نوح «علیه السلام» می‌گوید: مواظب باش دچار حسادت نشوی که مرا به این وضع دچار کرد. حسادت ناشی از کفر و بی‌اعتقادی به خداوند است. به محض اینکه کسی حسود شد ملائکه الهی علیه او مشغول فعالیت می‌شوند. چنین کسی دین ندارد بلکه یا کافر است یا مشرک. انسان نه باید حسادت کند و نه اجازه دهد که در وجودش این صفت ریشه بدواند. به قول حضرت امام «رضوان الله» اگر کسی یک خُلق بد را با خودش از دنیا ببرد معلوم نیست که چند قرن آخرتی باید در جهنم عذاب شود تا از او جدا گردد، مانند دست و پای اضافه‌ای که جنین از رحم به دنیا آورده‌است.

حسادت جزء گناهان مادر است و از آن گناهان دیگری نیز صادر می‌شود. حسود از ولایت الهی خارج و وارد ولایت شیطان می‌گردد. حسادت برای شخص حسود بیماری جسمی و روحی به همراه داشته و خاصیت دیگری ندارد. ما باید از دارایی‌های دیگران شوق و شُکر داشته‌باشیم زیرا قاعده «هُوَ اَنت» جاری است. با این احساس خدا تمام ثوابهای دیگران را به ما هم می‌دهد. حتماً خداوند بهتر از آنچه در دست دیگران است و ما برای آن شادمان هستیم را به ما می‌دهد.

نصیحت دیگر شیطان به نوح «علیه السلام» این است که از حرص بپرهیزد زیرا با آدم «علیه السلام» چنان کرد.

حرص در غذا خوردن، لباس پوشیدن و سایر چیزها گریبان بسیاری را گرفته‌است. اضافه وزن داشتن هفتاد درصد از جمعیت ایران که زیر بیست سال می‌باشند از آثار با حرص غذا خوردن است. اگر جامعه جهانی بتواند حرصش را کنترل کند به موفقیت و شادی و آرامش می‌رسد. حریص هرقدر بیشتر به دست می‌آورد در لجن دنیا بیشتر فرورفته و از هدف خلقت دورتر می‌گردد. این شخص به راحتی جان نمی‌دهد و برزخ اول بدبختی‌اش است. قرآن تأکید می‌کند کسی که حرصش را کنترل کند رستگار می‌شود. درباره روزه و نماز می‌فرماید:«لعلّکم تفلحون؛ شاید رستگار شوید» ولی درباره کنترل حرص می‌فرمایند: «وَمَن یوق شُحّ نفسه فاولئک هم المفلحون» کسی که حرص نفسش را نگاه دارد حتماً رستگار می‌شود.

شبی از هیأت برمی‌گشتم و تعدادی غذا به همراه داشتم در بین راه رفتگران محترم را دیدم و به ایشان دادم. شب بعد که این موضوع تکرار شد یکی از ایشان از گرفتن غذا امتناع کرد و گفت: غذا خورده‌است. این نشان می‌دهد که این شخص حریص نیست. در ایام محرم و صفر میلیونها وعده غذا اسراف می‌گردد.

در سطوح کلان که اسراف الی ما شاءالله فراوان است. در حال حاضر در سطح شهر چهل هزار خانه خالی از سکنه وجود دارد و نرخ مسکن سرسام آور شده‌است. چه بسا والدینی که امروز به ثروتشان نیاز دارند و باید جبرانهای بسیاری انجام دهند ولی برای آینده فرزندانشان حرص دارند. خانمی مقدار زیادی طلا و جواهر داشت و قصد داشت برای فرزندانش که هیچ نیازی نداشتند نگه‌دارد ولی بنده از او خواستم که آنها را صرف زیارت و انفاق کند که شب اول قبر در برزخ خیلی نیاز خواهد داشت.

فرزندان بعد از پدر و مادر به حال ایشان فکری نمی‌کنند نهایتاً نیم کیلو خرما خیرات می‌دهند. افراد را ملزم نکنیم که در ازای استفاده از خیرات حتماً فاتحه بخوانند همین خیر کردن برای متوفی مؤثر است. چاپ کردن کتاب دعا هم برای میت بی‌فایده است زیرا در حال حاضر در هر خانه‌ای تعداد زیادی کتابهای دعا و جود دارد، مگر اینکه برای مناطق محروم ارسال نماییم.

خانم پیری از من خواست که برای او وصیتنامه تنظیم کنم برای نماز و روزه، ردّ مظالم، مبرّات و ... هر هزینه‌ای که اختصاص می‌دادم اعتراض می‌کرد و نگران فرزندانش که نیاز نداشتند، بود. بالأخره منجر به ننوشتن وصیتنامه گردید و فقط مبلغ ردّ مظالم را معین کردیم. بعد از مرگش ورثه بدون هیچ کار خیری اموالش را تصرف کردند و بنده با مراجعه به وصی او مبلغ ردّ مظلمه را به زور از او گرفتم و به جایی که لازم بود رساندم. شب در عالم خواب او را در وضع بسیار بدی مشاهده کردم و به شدت گریه کرد و به من التماس کرد که نجاتش بدهم.

اهل بیت «علیهم السلام» از ما خواسته‌اند که برای آخرت حریص باشیم. خداوند برای هر کس زمینی در بهشت و زمینی در جهنم اختصاص داده که انسان باید زمینهای جهنمی‌اش را خاموش و زمین‌های بهشتی خود را آباد کند. اگر زمینهای بهشتی‌مان را با کاخ، جوی‌های بهشتی و درختان و ... آباد نکنیم جهنم ما خواهند شد. اینکه خداوند می‌فرمایند بهشت هر کس به اندازه آسمانها و زمین است برای کسی خوشحال کننده‌است که با عمل صالح آنجا را آباد کند. علی «علیه السلام» هر نخلستانی را که آباد می‌کرد به مصرف عام می‌رساندند و به عبارتی به آخرت می‌فرستادند. اما ما دائماً برای دنیا حرص زده و هر چه داریم صرف دنیا می‌کنیم، باید بیشترین استعدادهایمان را برای آخرت مصرف نماییم.

والسلام علیکم و رحمت الله و برکاته