(جلسه 18): تمام ابعاد وجودیِ انسان، زوج متناسب به خود دارند

در جلسه‌ی پیش گفتیم که چرا خداوند مودت را اجر رسالت قرار داده است. امروز به مبانی مودت می‌پردازیم. در دین تا محبت و عشق وجود نداشته باشد، رشدی صورت نمی‌گیرد. حیاتی بالاتر از حیات جمادی، نباتی و حیوانی وحتی ملکوتی وجود دارد و آن حیات انسانی است. تمام ابعاد وجودی ما زوج مناسب خود را دارند. حس، خیال، وهم، عقل و فوق عقل. انسان موفق کسی است که با زوج مناسب این پنج بُعد ازدواج کرده باشد. اگر چشم طول موج نامناسب جذب کند، بیمار می‌شود. گاهی باید عینک بزند تا طول موج را متناسب با چشم نماید و در این حالت است که چشم به آرامش می‌رسد. گوش هم اینچنین است. خداوند برای حس ما محسوسات را خلق کرده است. اگر خدا در غذا لذت قرار نمی‌داد کسی برای تهیه غذا تلاش نمی‌کرد. همین لذت برای تلاش ما کافی است لازم نیست کسی به ما بیاموزد. انسان ساعتها برای تهیه مواد مناسب و طبخ غذا وقت صرف می‌کند برای لذت چند دقیقه‌ای خوردن، قوه‌ی خیال هم زوج مناسب خود را دارد که مخیلات هستند و موهومات نیز زوج مناسب قوه وهم می‌باشند. انسان عاشق محسوسات، مخیلات و موهومات است و حتی حاضر است ساعتها با خیالی سرگرم شده و لذت ببرد. معشوقهای عقلانی هم اینچنین هستند. بسیاری از افراد حاضرند برای جذب اطلاعات عقلانی هزینه کنند. زیرا از علم لذت می‌برند.

معقولات، محبوب و معشوق عقل هستند. افراد از درس اجباری لذت نمی‌برند و اگر بتوانند خودشان را خلاص می‌کنند. ما در بخش حس، خیال و وهم با حیوانات مشترکیم و در بخش عقلانی با فرشته‌ها. این بخش فوق عقلانی ماست که ما را از سایر موجودات متمایز می‌کند که این بخش فقط با رسیدن به «الله» آرام می‌گیرد. دین متولی رساندن ما به «الله» است و بدون عشق انسان نمی‌تواند هزینه‌های راه را بپردازد و به «الله» برسد. اگر عشقی در کار نباشد کسی حاضر نیست هزینه کند: «لا اکراه فی الدین» اگر دین اجباری باشد کسی به «الله» نمی‌رسد. امام صادق «علیه‌السلام» می‌فرماید: والله بسیاری از شما پنجاه سال نماز می‌خواند و یک رکعت آن هم قبول نمی‌شود. غایت انسان بهشت رفتن نیست. بلکه رسیدن به کمال مطلق است. امام کاظم «علیه‌السلام» می‌فرماید: «بهشت پاداش بدنهای شماست.» بهشت برای ما خلق شده نه ما برای بهشت. لذا پیامبر «صلی الله علیه و آله و سلم» حرف آخر را همان اول زد: «لا اله الا الله» کسی غیر از «الله» لایق عشق‌ورزی نیست. دین بدون محبت و دین زوری انسان را به «الله» نمی‌رساند و خداوند امر فرموده که به مظاهر بی‌نهایت و جلوه کامل حق تعالی عشق بورزیم. این شیفتگی، راه را برای انسان آسان می‌کند. برای همین اجر رسالت پیامبر«صلی الله علیه و آله و سلم» مودت اهل بیتِ پیامبر است. گاهی بعضی از عشق‌های زمینی انسان را به پائین‌ترین درکات سرنگون می‌کند. فقط معصومین «علیهم‌السلام» تمنای دل بی‌نهایت طلب ما را پاسخ می‌دهند. چرا خداوند این همه تأکید کرده: «وابتغوا الیه الوسیله» اساساً ما چه نیازی به واسطه و وسیله داشته‌ایم؟ امام باقر «علیه‌السلام» می‌فرمایند: «اساس الدین حُبّنا اهل البیت» تا دین لذت نداشته باشد، جذب صورت نمی‌گیرد. در روایات داریم چه بسیار روزه دارانی که بهره‌ای جز تشنگی و گرسنگی از روزه نمی‌برند زیرا اینها فلسفه روزه را نمی‌دانند. در صورتی که افراد با معرفت و سرمست از رجب شروع می‌کنند. و اینکه امام صادق «علیه‌السلام» باطن برخی حجاج را نشان می‌دهند که حیوان هستند به این دلیل است که نماز و روزه و... نتوانسته آنها را از بخش حیوانی به فوق عقل پرواز دهد. انسان عاشق سئوال نمی‌کند. ولی کسی که عاشق نشده یکسره می‌پرسد: نماز چرا؟ روزه و حجاب و... چرا؟ باید شخص به بلوغ انسانی برسد تا احساس نیاز کند و خودش تمنا داشته باشد. کسانی که از شب تا صبح با معشوق‌های حسی، خیالی و وهمی خلوت کرده و لذت می‌برند کسی به آنها نگفته، خودش گرایش داشته و لذت می‌برد. کسی هم که به بلوغ فوق عقل رسیده باشد خودش خوراک می‌طلبد.

اگر ما بخواهیم تا پیش خدا برویم به کدام عشق دل ببندیم؟ فقط وجودی می‌تواند ما را برساند که خودش بُرد بی‌نهایت داشته باشد. معصوم بودن اهل بیت «علیهم‌السلام» به نیاز و ضرورت ما بازمی‌گردد. غیرمعصوم محدود است و محدود نمی‌تواند ما را به نامحدود برساند. چیزی که با فطرت ما سازگار است این است که از آن جا که معشوق بی‌نهایت و راه هم بی‌نهایت است، باید وسیله هم بی‌نهایت باشد. وقتی دل بی‌نهایت خودم را به معشوق محدود بدهم، نتیجه‌ی آن پوچی، سرخوردگی و اتلاف استعداد است. لذا غذا وجود بی نهایت را دارند. اطلاعات تخصصی هفت‌گانه مورد نیاز ما عبارتنداز: 1. از کجا آمده ام؟ 2. به کجا می‌روم؟ (و چگونه رفتن) 3. شناخت جسم 4. شناخت روح 5. شناخت روابط جسم و روح 6. شناخت طبیعت 7. شناخت روابط بین جسم و روح و طبیعت. دانشمندان معتقدند عمر طبیعی انسان چند هزار سال است. قرنهاست که مرگها غیرطبیعی است 60 سال عمری نیست که شخص پیر شده یا بمیرد، علت آن نداشتن اطلاعات تخصصی است. دانشمندان مرگ در تصادف و زلزله را غیرطبیعی و سکته و امثالهم را طبیعی می‌دانند. تمام اطلاعات هفتگانه مورد نیاز سعادت بشر فقط در اختیار معصوم است.