ترس با بزرگنمایی منفی، مانع از اقدامات انسان می شود

اگر انسان اقدام به امری کند که سختی و خطر به همراه دارد، این سختی و خطر را در ذهن و دل انسان بزرگتر از آنچه که هست، نشان می‌دهد؛ به طوری که شخص بترسد و اقدام به آن کار نکند. یا اگر اقدام کند، در اثر ترس از بزرگی خطر، اشتباهاتش بیشتر شده و در نهایت با همین اشتباهات و انحرافات کار را خراب تر می‌کند.

شیطان برای ممانعت از انجام کار خیر، ما را می ترساند

یکی از مواردی که شیطان ترس در ما ایجاد می‌کند، کارهای خیری است که هم برای دنیای ما مفید است و هم برای آخرت ما. هر کار خیر و هر کار زیبایی که شما بخواهید انجام بدهید، شیطان در آن تصرف کرده و تولید فکر غلط می‌کند تا تو به سمت آن زیبایی و قشنگی نروی؛ یا اگر می‌روی به نحوی خرابش می‌کند.

امام باقر(علیه‌السلام) فرمول کلی آن را این‌گونه بیان می‌فرماید:« مَن هَمَّ بِشَیءٍ مِنَ الخَیر فَلیُعَجِلهُ، فَاِنَّ کُلَّ شَیءٍ فیهِ تَأخیر فَاِنَّ لِلشَیطانِ فیهِ نظرة[1] = کسی که تصمیم به انجام کار نیکی می‌گیرد، پس باید در آن شتاب کند و سستی نورزد، زیرا هر چیزی که در آن تأخیر صورت گیرد، مورد توجه و تزویر شیطان قرار می‌گیرد».

اگر کار خوب و قشنگی را انسان قرار است انجام بدهد و در آن تأخیر  و امروز و فردا بکند، شیطان مهلت پیدا می‌کند تا ما را از آن کار منصرف بکند. مثلاً در امر ازدواج که یک کار خوب و پسندیده است و آثار، خیرات و برکات دنیوی و اخروی زیادی دارد، انسان را سست می‌کند. هیچ کدام از کارهای دنیایی انسان به اندازه ازدواج کامل نیست، یعنی مجموعه خیرات را در بر ندارد. ممکن است انسان یک، 2، 3، 10 تا کار خیر انجام بدهد و هر کدام، یک بُعدی از خیرات و برکات و آثار مثبت را داشته باشند. اما ازدواج، تمام مراحل سیر و سلوکی را که انسان باید طی بکند به طور کامل در خودش دارد، یعنی عواملی برای انسان در آن هست که انسان را واقعاً می سازد. به شرط آن که انسان مهارتهایش را یاد گرفته باشد. شیطان در این کار خیر تأخیر می اندازد و این را یک امر بسیار بزرگ و نشدنی یا منفور جلوه می دهد. اساساً به صورت یک فرمول کلی یادتان باشد، شیطان از هر کار قشنگ، هر کار خوب و مفیدی بدش می آید و از حلالها متنفر است. شیطان تلاش می‌کند که انسان به سمت حلال نرود و در نقطه مقابل، کارهای حرام و مخرب را به انسان پیشنهاد می‌کند. یعنی در ذهن و دل انسانها وسوسه می‌کند. کارهای خوب، قشنگ، سازنده و مثبت را منفور جلوه می‌دهد؛ اما حرام را به انسان توصیه کرده  و او را تشویق به انجام آن کار می‌کند. مثلاً به جای ازدواج که یک امر حلال و مشروع است، روابط نامشروع و آزاد را پیشنهاد می‌دهد که در این روابط، مفاسد، خطرات، انحرافات، غم‌‌ها، غصه‌­ها، ترس‌ها، دلشوره‌ها و خون دل‌های زیادی را به طرفین تحمیل می‌کند و آثارش فقط فردی نیست. یعنی اگر یک دختر و پسر رابطه نامشروع و آزاد برقرار کردند، این گونه نیست که همه گرفتاری‌هایی که گفته شد، فقط به خودشان برسد. بلکه به نسل شان به خانواده­‌هایشان و به اجتماع نیز این مفاسد منتقل می شود.

شیطان برای منع از ازدواج، ترس ایجاد می کند

راه درست و مشروع که ازدواج است، منفور شیطان بوده و در این زمینه ترس‌های زیادی را از جنبه‌های مختلف به جوانان تحمیل می‌کند تا به سمت ازدواج نروند.

مسلم است جوانان تنبل، تن­‌پرور، راحت­‌طلب و بی‌حوصله، یا آنهایی که از نظر ایمانی در حزب خدا نیستند، مؤمن نیستند یا از نظر ایمانی ضعیف هستند، در دام شیطان گرفتار می‌شوند، شیطان به آنها تحمیل می‌کند که ازدواج را یا اصلاً انجام ندهند و یا خیلی خیلی دیر به این کار اقدام بکنند.

نبی اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) می‌فرماید:«تَزَوَّج وَ الاّ فَاَنتَ مِن اِخوانِ الشَیاطین[2]= ازدواج کن وگرنه از برادران شیاطین خواهی بود». در اکثر قریب به اتفاق موارد، وقتی انسان از ازدواج خودداری می‌کند، از حزب خدا خارج شده و به سمت حزب شیطان می‌رود و به عضویت حزب شیطان در می‌آید. باز در فرمایش دیگری می‌فرماید:«شَرارُکُم عُزابُکُم وَ العُزابُ اِخوانُ الشَیاطین = بدترین شما مجردها هستند و مجردها برادران شیاطین هستند». از ترس‌هایی که شیطان در مورد ازدواج ایجاد می‌کند، ترس مالی و مسائل اقتصادی است که ما الان این مشکل را در کشور خودمان داریم.

جوانان ما به وسیله «ناتوی فرهنگی»در محاصره شیاطین و دشمنان هستند

شیاطین و دشمنان ما دست به کار شده‌اند و با تهاجم فرهنگی، شبیخون فرهنگی و تعبیر زیبایی که مقام معظم رهبری داشتند، یعنی با «ناتوی فرهنگی» تلاش می‌کنند که جوانان ما به بلوغ زودرس برسند؛ بلوغ جنسی‌شان با ماهواره، اینترنت، حتی تلفن های همراه و چیزهای دیگر تسریع پیدا بکند. از طرفی هم شرائط طوری است که بین بلوغ جنسی تا بلوغ اقتصادی برای ازدواج، حدوداً 10 سال بلکه بیشتر گاهی وقت‌ها تا 15 سال فاصله است و در این فاصله انواع حرام‌ها و آلودگی‌ها توسط شیطان به انسان پیشنهاد می‌شود.

جوانان باید یقین داشته باشند که خداوند تبارک و تعالی در این امر خیر، آنها را تنها نمی‌گذارد، حتماً پشتیبانی می‌کند. نه تنها خانواده‌­ها بلکه مسئولین هم در این مسئله سهیم هستند.

قرآن می‌فرماید:«وَأَنْكِحُوا الْأَیَامَى مِنْكُمْ[3]= بی همسران خودتان را همسر دهید». شما شرائط ازدواج را برایشان فراهم بکنید. این باید جزء وظائف خانواده‌­ها باشد. پدر مادر بخصوص در قرآن و روایات هم آمده که موظف هستند شرائط ازدواج فرزندشان را فراهم بکنند. همانطور که سعی می‌کنند برای یک دختر جهیزیه تهیه بکنند، برای پسر هم باید مقدمات اقتصادی و مهمتر از آن مقدمات غیر اقتصادی ازدواج را فراهم بکنند.

ازدواج ذاتاً یک امر برکت زاست

ازدواج ذاتاً برکت­ زاست؛ زیرا این نص قرآن است. نفس ازدواج در کنار سایر چیزها مثل شغل، کار مثبت و حلال، یک عامل رشد اقتصادی به شمار می‌رود. برکت با خانم‌ها و بچه‌­هاست.

اصلاً نفس آمدن زن در زندگی، نفس آمدن بچه در زندگی برکت­‌زاست. چون جمع تشکیل می‌شود، نگاه کریمانه خداوند به جمع بیشتر است. بخصوص جمعی که در آن خانم و بچه باشد. اصلاً خداوند به برکت زن‌ها و بچه‌­ها به مردها برکت و رشد اقتصادی می‌دهد.

قرآن می‌فرماید:« وَأَنْكِحُوا الْأَیَامَى مِنْكُمْ وَالصَّالِحِینَ مِنْ عِبَادِكُمْ وَإِمَائِكُمْ إِنْ یَكُونُوا فُقَرَاءَ یُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ[4] = مردان و زنان بی همسر را همسر دهید و همچنین غلامان و كنیزان صالح و درستكارتان را؛ اگر فقیر و تنگدست باشند، خداوند آنان را از فضل خود بی‌نیاز می‏‌سازد، خداوند واسع و آگاه است». خداوند تبارک و تعالی دروغ نمی‌گوید، از فضل خودش وعده می‌دهد. علت ترس ما بی‌­ایمانی ماست. با وجود این که میلیون‌ها بار این موضوع تجربه شده است. اکثر کسانی که تشکیل خانواده داده‌اند و الان صاحبِ خانه و اتومبیل و ... هستند، با قرض شروع کردند و حال همین خانواده‌ها در مورد ازدواج فرزندان‌شان این اعتقاد نسبت به خدا را از دست داده‌اند. خداوند تبارک و تعالی می‌گوید: اگر فقیر هم باشید، من کمک‌تان می‌کنم. در تمام دنیا پول، ثروت، رفاه در اختیار کسانیست که خانواده دارند. مجردها خیلی کم از ثروت و آرامش و برکت اقتصادی بهره­‌مند هستند. نداشتن همسر و آزار و اذیت و فشاری که به انسان می‌آورد باعث می‌شود که انسان به سمت آلودگی‌های دیگر برود و بیشتر این اذیت‌ها حاصلِ بزرگ کردن قضیه و توهمات به وسیله شیطان است. انسان زمانی آرامش دارد که همسر دارد. یعنی این آرامشِ فکر از این لحاظ که من همسر دارم، خیلی به انسان کمک می‌کند. این حرف هم حرف غلطی است که می‌گویند: «ما اگر ازدواج کنیم به درسمان نمی‌رسیم». حواس‌پرتی‌ها و وقت تلف کردن‌های یک آدم مجرد، خیلی بیشتر از یک متأهل است. فرد متأهل اگر وقتی برای زن و زندگی‌اش می‌گذارد، همه‌­اش عبادت است؛ همه‌اش تمرکز است. اصلاً ازدواج تمرکز و آرامش می‌آورد.

متاسفانه امروز کشور ما از لحاظ ازدواج، وضعیت خوبی ندارد. سن ازدواج ما در سال‌های اخیر به شدت افزایش پیدا کرده و به تبع آن، سن زایمان نیز بالا رفته است که این کار، کارِ غلطی است.  

هیچ چیز ارزشمند در نظام زندگی ما وجود ندارد که به واسطه آن بخواهیم ازدواج را تأخیر بیندازیم. تحصیل و کار و رشد در هر زمینه‌ای با ازدواج، خیلی بهتر انجام می‌شود. هم نص قرآن و هم تصریح فرمایش معصومین علیهم‌السلام است. نبی اکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) فرمودند:« إِتَّخِذُوا الْاهْلَ فَإِنَّهُ أرْزَقُ لَكُمْ= همسر انتخاب كنید كه محققا او باعث وسعت رزق است».

چرا شیطان از ازدواج جوان ها ترس دارد؟

چرا شیطان از این که مردم به امر ازدواج اهمیت می‌دهند می‌ترسد؟ آیا شیطان فقط می‌خواهد ما با ازدواج نکردن گناه کنیم؟ خیلی‌ها هستند که ازدواج نمی‌کنند و به گناه هم آلوده نمی‌شوند. پاسخ این است که پیامد ازدواج نکردن، فقط آلودگی نیست. بلکه ازدواج یک مکتب کامل انسان سازی است.

مگر حتماً باید نیاز جنسی باشد تا انسان به سمت ازدواج برود؟ خیر. ازدواج میدانی از فضائل اخلاقی و انسانی ایجاد می‌کند. اگر کسی هوشیار باشد و مهارت‌ها را خوب یاد گرفته باشد، با ازدواج واقعاً می‌بیند که روز به روز رشد می‌کند.

نبى اكرم (صلى‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) فرمود: « زَوِّجُوا أَیاماكُمْ فَإِنَّ اللّهَ یُحْسِنُ لَهُمْ فى أَخْلاقِهِمْ وَ یُوسِعُ لَهُمْ فى أَرْزاقِهِمْ وَ یَزیدُهُمْ فى مُرُوّاتِهِمْ = مردان مجرد و عزب خود را زن دهید، تا حضرت حق اخلاقشان را نیكو، و روزیشان را فراخ و گشاده؛ و جوانمردیشان را زیاد كند». حضرت می‌فرماید که برای مجردها شرایط ازدواج را فراهم کنید. چرا؟ قبل از پاسخ باید بگویم که شما اگر احادیث ازدواج را نگاه کنید، بحث بر سر این نیست که اگر کسی ازدواج نکند، منحرف می‌شود، به او فشار می‌آید و در نتیجه مرتکب آلودگی جنسی می‌گردد.

ما در بحث «دوره میثاق مقدس» توضیح دادیم که یکی از آثار ازدواج این است که انسان به هر حال عفتی پیدا می‌کند و احتمال خطر از او دور می‌شود. اما اصلاً مسئله این نیست. در اکثر قریب به اتفاق روایات که در مورد ازدواج است، بحث بر سر سازندگی‌های انسانی است. بحثِ حرکت به سمت الله و بحث جهاد فی سبیل الله است. ازدواج در اخلاق انسان تاثیر می‌گذارد. هدف از خلقت انسان این است که شبیه خداوند و مَثَل خدا بشود. یعنی اسماء الهی در ما تجلی کند. ما تخلق به اخلاق الهی پیدا بکنیم.

ازدواج مکتبی است که انسان را به سمت کامل شدن سرعت می‌دهد. یعنی یک قدم کسی که ازدواج کرده، با ده‌ها و صدها قدم یک فرد مجرد برابری می‌کند. در این روایت حضرت می‌فرماید:«یُحسِنُ لَهُم فی اَخلاقِهِم» خداوند اخلاق آنها را درست‌ می‌کند. با ازدواج، خیلی ناپختگی‌ها، ضعف‌ها، ترس‌ها، اضطراب‌ها، سخت‌گیری‌ها، تنگ‌­نظری‌ها، محدودبینی‌ها از بین می‌رود و انسان پخته می‌شود.

چون هر کدام از دستورات دین، قسمتی از وجود انسان را کامل می‌کند و ازدواج بیشترین بخش زندگی انسان را کامل می‌کند. در حدیث داریم که ازدواج، اگر استفاده از آن را انسان بلد باشد،  دو سوم شخصیت انسان را می‌سازد. ازدواج مثل اتومبیل یا تلفن همراه یا کامپیوتر می‌ماند که شما باید بلد باشی از آن درست استفاده کنی.

پس ازدواج اخلاق را خوب می‌کند و رزق را توسعه می‌دهد و مروت و جوانمردی را زیاد می‌کند. یعنی انسان با ازدواج از پوست خودش در می‌آید و اسم‌هایی مثل جواد، کریم، غفور و دیگر اسم‌های قشنگ خدا را کسب می‌کند.  هم مرد و هم زن، بیشتر به خداوند تبارک و تعالی شبیه می‌شوند. با ازدواج، دیگر انسان آن جوانِ خودخواهی که فقط خودش را می‌دید، نیست؛ خیلی‌ها را دوست دارد به خیلی چیزها فکر می‌کند به خیلی ارزش‌ها فکر می‌کند.

«مَن‌ تَرَکَ التَزویج مَخافَتَ العَیلَه فَلَیسَ مِنّا = هر کس به خاطر ترس از مخارج زندگی ازدواج نکند، از ما نیست». قابل توجه جوانان و خانواده‌­ها که بر سر راه جوانان مشکل ایجاد نکنند و گره نزنند که حالا بایست تا بعدا؛ چه خبرت است؛ تو هنوز بیست سالت است. زود هم اتهام می‌زنیم و فکر می‌کنیم انحراف جنسی خطرناکی دارد. او گناه نکرده، نیاز دارد. خیلی وقتها برای ازدواج، نیازهایی غیر از نیاز جنسی وجود دارد. مثل نیازهای عاطفی، از آنها مهمتر، نیازهای علمی است. بسیاری از افراد با ازدواج، استقلالی که پیدا می‌کنند که با آن می‌توانند نیازهای علمی‌شان را برطرف کنند. از آن بالاتر نیازهای معنوی وجود دارد. ما این نیازها را نادیده می‌گیریم.

امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرماید:«مَن تَرَكَ التَّزویجَ مَخافَةَ الفَقرِ فقد أساءَ الظَّنَّ باللّه ِ عزّ و جلّ، إنَّ اللّه َعزّ و جلّ یقولُ: «إنْ یَكُونُوا فُقَراءَ یُغْنِهِمُ اللّه مِن فَضْلِهِ»[5] = هركس از ترس تهی دستى ازدواج نكند ، به خداوند عزّ و جلّ گمان بد برده است . خداوند عزّ و جلّ مى‌فرماید : «اگر تهیدست باشند، خداوند از فضل خود توانگرشان مى‌سازد».

سه چیز ابزار شیطان است: «ترس، حرص، بخل» و همه اینها ناشی از سوءظن و بد بدبینی به خداست.

هر کس نه تنها در امر ازدواج بلکه در امور مثبت و خوب دیگری اقدام نکند و بترسد که مبادا فقیر شوم، این شخص به خدا بدبین است. فکر می‌کند خودش همه کاره است و فقط باید به خودش تکیه بکند. در حالی که اینطوری نیست. ما یک ابزار هستیم و روزی‌­دهنده خداوند تبارک و تعالی است.

شیطان/ترس/ ازدواج

[1] - اصول کافی 2 / 143.

[2] - میرزاآقا نوری طبرسی، پیشین، ج 14،ص 155.

[3] - نور/32.

[4] - همان.

[5] - كتاب من لا یحضره الفقیه : 3/385/4353.