اهل بیت اولین جلوه های رحمت الهی هستند

اولین جلوه خداوند تبارک و تعالی «مَثَل اعلی» است. همان اصطلاحی که ما درباره معصومین (علیهم السّلام) به عنوان «انسان کامل» بکار می بریم که نزدیکترین و شبیه‌ترین موجود به خداوند و نیز عالی‌ترین نمونه از خداوند در نظام خلقت هستند، حالا آیه قرآن را براساس این باور تطبیق می دهیم. ببینید چقدر جالب در می‌آید:«الرَّحْمنُ* عَلَّمَ الْقُرْآنَ* خَلَقَ الْإِنْسانَ= خدای رحمان* قرآن را تعلیم داد* انسان را بیافرید» یعنی در نظام خلقت خداوند در ابتدا انسان کامل را می‌آفریند، بعد قرآن را به او تعلیم می‌کند، سپس سایر انسانها آفریده می‌شوند. پس امام در رأس علم قرار دارد و تنها کسی که بالاتر از امام قرار دارد از نظر علم و تخصص و آگاهی، خداوند است.

حواستان را جمع کنید خدای نکرده انسان دچار انحراف چه انحراف فکری و عقیدتی، چه شک و تردید، چه شبهات چه انحرافات اخلاقی نشود. نکته اینجاست که ما باید این داستان را بفهمیم که فهم درست آن موجب حل شدن خیلی از مسائل می‌شود و نیز افراد کوچک، مریض، غرض‌ورز نمی‌توانند نسبت به احکام دین شبهه ایجاد کنند.

گنجینه علم امیرالمومنین علیه‌السلام

حالا در خصوص علم الهی روایتی از معصومین نقل می کنم. اولین روایت از وجود مقدس امیرالمؤمنین (علیه السّلام) است که می‌خواهد راجع به علم خودش برای ما بگوید.

حضرت می‌فرماید: «وَ اَللَّهِ مَا نَزَلَتْ آیَةٌ إِلاَّ وَ قَدْ عَلِمْتُ فِیمَ أُنْزِلَتْ وَ أَیْنَ أُنْزِلَتْ وَ إِنَّ رَبِّی وَهَبَ لِی قَلْباً عَقُولاً وَ لِسَاناً سَئُولاً[1]= به خدا قسم هیچ آیه‌ای نیست مگر اینکه من این را می‌دانم درباره چه چیز و در کجا و درباره چه کسی نازل شده پروردگارم به من دلی خردمند و زبانی رسا و پرسان بخشیده». لذا بیشتر سؤالات را هم امیرالمؤمنین از پیغمبر می‌کند. جالب است امیرالمؤمنین با اینکه می‌داند اما سؤال می‌کند و این سؤالها باعث می‌شود که بقیه مردم ذهنشان تجهیز بشود. چون مردم عقلشان آنقدر نمی رسیده که این سؤالها را بکنند. امیرالمؤمنین زیاد سؤال می‌کرده و پیامبر جوابهایی می‌داده که از قِبَل این سؤال و جواب گرفتن، مردم به درجات بلندی از علم و معرفت می‌رسیدند.

باز در فرمایش دیگری دارند: « فَمَا نَزَلَتْ عَلَیْهِ آیَةٌ فِی لَیْلٍ وَ لاَ نَهَارٍ وَ لاَ سَمَاءٍ وَ لاَ أَرْضٍ وَ لاَ دُنْیَا وَ لاَ آخِرَةٍ وَ لاَ جَنَّةٍ وَ لاَ نَارٍ وَ لاَ سَهْلٍ وَ لاَ جَبَلٍ وَ لاَ ضِیَاءٍ وَ لاَ ظُلْمَةٍ إِلاَّ أَقْرَأَنِیهَا وَ أَمْلاَهَا عَلَیَّ وَ كَتَبْتُهَا بِیَدِی وَ عَلَّمَنِی تَأْوِیلَهَا وَ تَفْسِیرَهَا وَ مُحْكَمَهَا وَ مُتَشَابِهَهَا وَ خَاصَّهَا وَ عَامَّهَا وَ كَیْفَ نَزَلَتْ وَ أَیْنَ نَزَلَتْ وَ فِیمَنْ أُنْزِلَتْ إِلَى یَوْمِ اَلْقِیَامَةِ[2]= هیچ آیه‌ای بر آن حضرت نازل نشد نه در شب و نه در روز و نه درباره آسمان و نه درباره زمین و نه درباره دنیا و نه درباره آخرت و نه درباره بهشت و نه درباره جهنم و نه در دشت و نه در کوه و نه در تاریکی و نه در روشنایی مگر اینکه آن آیه را برای من خواند و آن را برای من املا کرده و من آن را با دست خود نوشته ام. پیامبر تأویل و تفسیر و محکم و متشابه و خاص و عوام را به من آموخت و اینکه چگونه و در کجا و درباره چه کسی نازل شده است تا روز قیامت».

منظور از تأویل، منشأ هر آیه ای است که به کجا برمی‌گردد، چه چیزی می‌خواهد بگوید، ریشه‌اش چیست و همچنین تفسیر آیه را. حضرت علی علیه‌السلام همه را می داند.

این احادیث فقط در کتب شیعه نیست. ما ده ها جلد از کتاب های علمای اهل سنت داریم که فقط در فضیلت اهل بیت، علم اهل بیت، علم امام علی (علیه السّلام) فضائل علی (علیه السّلام) مطلب نوشتند.

سومین روایت مربوط به زمانی بود که حضرت امیر به خلافت رسید: «یَا مَعْشَرَ اَلنَّاسِ سَلُونِی قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِی سَلُونِی فَإِنَّ عِنْدِی عِلْمَ اَلْأَوَّلِینَ وَ اَلْآخِرِینَ أَمَا وَ اَللَّهِ لَوْ ثُنِیَ لِیَ اَلْوِسَادَةُ لَحَكَمْتُ بَیْنَ أَهْلِ اَلتَّوْرَاةِ بِتَوْرَاتِهِمْ ثُمَّ قَالَ سَلُونِی قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِی فَوَ اَلَّذِی فَلَقَ اَلْحَبَّةَ وَ بَرَأَ اَلنَّسَمَةَ لَوْ سَأَلْتُمُونِی عَنْ آیَةٍ آیَةٍ لَأَخْبَرْتُكُمْ بِوَقْتِ نُزُولِهَا وَ فِی مَن نَزَلَتْ= اى مردم! پیش از آن كه مرا از دست دهید از من بپرسید. از من سؤال كنید. زیرا دانش اولین و آخرین نزد من است. سوگند به خدا كه اگر بر مسند داورى تكیه زنم میان پیروان تورات براساس تورات آنان داورى مى كنم و... [آن گاه فرمود:] از من بپرسید پیش از آن كه مرا از دست دهید. سوگند به آن كه دانه را شكافت و انسان را آفرید اگر از آیه آیه قرآن بپرسید به شما خواهم گفت كه چه وقت و درباره چه كسى نازل شده است».

یک دانشمند آلمانی وقتی این روایت را خواند، ‌گفت: خیلی متأسفم برای جامعه‌ای که امیرالمؤمنین در آن بوده. اگر من آن زمان بودم غامض‌ترین سؤالات علمی بشر را از او می‌کردم. این را عادی نگیرید که یک انسانی روی زمین بیاید و بگوید هر چه می‌خواهید از من بپرسید.

علم اولین و آخرین دست امام است، یعنی هیچ کس بیشتر از او بر تمام انسان ها و ملائکه الله و عالم جبروت سبقت علمی ندارد. اینکه می‌گویم کسی سبقت علمی ندارد فایده‌اش چیست؟ فایده‌اش این است که بدانیم با چه کسی طرف هستیم. بشر هر چقدر رشد علمی کند به قطره‌ای از دریای علم اهل بیت نمی‌رسد.

حذف معصوم از علل عقب ماندگی جامعه انسانی است

اینکه حضرت می‌فرماید: علم 27 پایه دارد. دو پله‌ از 27 پایه علم تا زمان ظهور طی می‌شود و 25 پایه آن را امام زمان (ارواحنا فداه) جلو می‌برد. بدانید امام زمان از نظر علمی یعنی چی. هیچ چیزی نیست مگر اینکه در اختیار امام است: «كُلَّ شَیْ‏ءٍ أَحْصَیْناهُ فِی إِمامٍ مُبِینٍ» محاسبات، اندازه‌ها، حدود هر چیزی توسط امام انجام می‌شود. اینطور نیست اگر در جایی اختراعی و اکتشافی بشود امام آن را نداند.

بسیاری از علومی که الان در دنیا رواج دارد، حاصل زحمات امام صادق و امام باقر (علیهم السّلام) است. حضرت باقر علیه‌السلام فرمود: «شَرِّقا و غَرِّبا لَن تَجِدا عِلماً صَحیحاً إلاّ شَیئاً یَخرُجُ مِن عِندِنا أهلَ البَیتِ= به شرق و غرب بروید  ولى از دانش صحیح هرگز چیزى جز آنچه از نزد ما اهل بیت بیرون مى آید، در نخواهید یافت». حالا یک کسی با گرفتن مدرک دکترا به خودش مغرور می‌شود و جرأت نقد امام، نقد احادیث و رساله و فقه شیعه و آموزه‌های دینی را پیدا می‌کند، خیلی زشت و بچگانه است.

علوم انسانی امروز مبتنی بر شناخت غلط از انسان است. اگر علوم انسانی، جامعه‌شناسی، روانشناسی، اقتصاد، مدیریت، سیاست، هنر، تعلیم و تربیت، تعلیم و تعلم و رشته‌های مختلف مبتنی بر شناخت درست از انسان نباشد دروغ، غلط و خرافه است. برای همین هم کشورهایی که بیشترین تولید علوم انسانی را دارند، بیشترین مشکلات را هم دارند. مثل آمریکا یا اروپا با وجود اینکه بالاترین دکترای اقتصاد را دارند ولی بیشترین مشکلات اقتصادی را در کشور دارند.

ما هنوز در حال پس دادن خسارت و جنایتهایی که سر اهل بیت شده هستیم. با همین دو پله از علم چه فسادها و مصائبی برای خودش درست کرده، چقدر زندگیها متلاشی شده، چقدر غصه‌ها به زندگی مردم هجوم ‌آورده. چه موقع بشریت می‌تواند این فاجعه را جبران کند؟ زمانی که امام زمان علیه‌السلام برگردد. پس وظیفه تک‌تک من و شما این است که برویم این امام را که خزان علم خداست را بیاوریم و برای اینکه بقیه وفادار و تشنه‌ او بشوند و او را بخواهند، تلاش کنیم

چند روایت  فوق‌العاده زیبا و دل‌انگیزی مانده که در جلسه آینده خواهیم خواند.

شرح زیارت جامعه کبیره/ علم امام