امام زمان (علیه السلام)؛ پیمان حق و عهد الهی انسان

«وَ إِذِ ابْتَلی‏ إِبْراهیمَ رَبُّهُ بِکَلِماتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قالَ إِنِّی جاعِلُکَ لِلنَّاسِ إِماماً قالَ وَ مِنْ ذُرِّیَّتی‏ قالَ لا یَنالُ عَهْدِی الظَّالِمینَ؛ و(به خاطر بیاور) هنگامى که پروردگارِ ابراهیم، او را با حوادث گوناگونى آزمایش کرد و او به خوبى از عهده آزمایش برآمد. (خداوند به او) فرمود: من تو را امام و رهبر مردم قرار دادم. ابراهیم گفت: از فرزندان من نیز (امامانى قرار بده)، خداوند فرمود: پیمان من به ستمکاران نمى‏رسد». (سوره بقره/آیه 124)

این آیه از مهمترین آیاتی است که جزء اصول مسلّم شیعه است. همانطور که در این آیه دیده می شود خداوند تبارک و تعالی امامت را عهد معرفی می کند؛ یعنی میثاق و پیوندی است که خدا هم در درون انسان یعنی با ولی خدا و خلیفۀ الله و هم در عالم خارج از او گرفته شده است و بدون استثناء همه ما این میثاق ­نامه را با فطرمان امضا کرده ایم و در فطرت همه ما قرار دارد. و منظور از عالم بیرون که از ما چنین عهدنامه­ ای گرفته شده، اینست که  معصوم حیّ و حاضری وجود دارد و ما هم نسبت به او تعهدات و مسئولیت هایی داریم.

در فرمول «نسبت» -رابطه دنیا با آخرت مثل رابطه رحم مادر با دنیاست- زمانی که جنین بخواهد از رحم بیرون بیاید باید خودش را برای شرائط زیستی ثابت که همان شرائط سلامت و زندگی دنیایی است، تربیت کند. 

وقتی او به دنیا می آید اگر خودش را برای آن شرائط وفق بدهد، زندگی سالم و خوبی خواهد داشت. اما اگر خودش را تنظیم نکرده باشد یا نکند، زندگی اش توأم با درد و رنج و عذاب خواهد بود.

بنابراین ما یک سلسله شرائط زیستی ثابتی در دنیا داریم که اگر افراد خودشان را با آن بسنجند درحالیکه سالم باشند، لذت خواهند برد ولی اگر همچین شرائطی را رعایت نکنند، اذیت می شوند و زندگی به آن ها تلخ می گذرد.

در مورد روح هم همینطور است. ما شرائط زیستی ثابتی داریم که اگر روح خودش را با آن هماهنگ کند، همیشه شاد، خوشبخت و حرکتش به سمت تولد بی نهایت تضمین می شود. لذا از این جهت است که در اسلام نسبت به اهل بیت خیلی تأکید شده است. چون گفته شده «وَ الاَرحامِ المُطَهَره» رحم را خیلی مهم می گیرند.
 

 امام زمان (علیه السلام) رحم ماست. سالمترین، پاکترین و کاملترین رَحِم است که اگر خودت را با این رحم تطبیق و تنظیم کردی از آن می توانی استفاده کنی و برای حرکت به سمت ابدیت و تولد به سمت آخرت آماده می شوی.

در رحم "امامت"، انسان شبیه به خدا می شود و به هدف خلقتش نائل می شود و هم دنیای شاد و خوبی خواهد داشت و هم آخرت خوبی. اما اگر از این رحم بیرون بیاید سقط خواهد شد.

همان طور که در آیه گفته شد امامت "عهد" است. عهدی است که هم از درون و هم از بیرون با ما بسته شده است. حال می خواهیم بدانیم قاعده ارتباط با عهد چیست؟

در اوائل سوره بقره آمده که اگر شما با عهد خدا درست برخورد کنید سعادتتان تأمین است. «أَوْفُوا بِعَهْدِی أُوفِ بِعَهْدِكُمْ؛ شما به عهد من وفا کنید من هم وفا می کنم».(آیه 40) این آیه حکایت از یک قاعده لطیف در نظام خلقت دارد که اگر شما به ریسمان و عهد الهی محل نگذاشتید و رابطه تان با او تنظیم نبود، هر زحمت و عبادتی بکشید، فایده ندارد. این عهد و ریسمانی که از طرف خدا آمده با نماز، روزه، حج، خمس و زکات و عبادات دیگر از زمین تا آسمان فرق دارد. اصلاً قابل مقایسه با آنها نیست.

بنابراین میزان خوشبختی سلامت و تضمین حرکت یک انسان بسته به این است که با این عهد الهی چگونه برخورد می شود؛ یعنی با امامت و امام زمان (علیه السلام).
اگر به عهدی که به گردن­مان است از درون و بیرون وفادار باشیم؛ یعنی وظائف مان را نسبت به امام زمان (علیه السلام) انجام دهیم خدا هم به آنچه که شایسته ماست عمل می کند و به ما خواهد داد. اما اگر رابطه مان با امام زمان (علیه السلام) ضعیف و قطع باشد، هر چند ممکن است در نظام دنیایی آدم های موفقی شویم اما از نظر خدا و ائمه آدم های سقط شده و شکست خورده خواهیم بود. چرا؟ چون اصلاً در رحم قرار نگرفتیم و ارتباط ما با رحم سالم برقرار نشده و به جای رحمی پاک که امام زمان (علیه السلام) است، رحم آلوده انتخاب کردید و در رحم آلوده هم سالم متولد نخواهیم شد.
در ادعیه آمده که امام زمان بهار شماست. «اَلسَلامُ عَلَیکَ یا رَبیعَ الاَنام»؛ سلام بر تو ای بهار مردم. شادی، سلامتی و موفقیت ما به سمت ابدیت بسته به کیفیت ارتباط ما با معصوم (علیه السلام) دارد.
بنابراین شما هر چقدر می خواهید حرکتتان به سمت ابدیت تضمین شوید و دنیایتان هم دنیای شاد و آرام و خوشی باشد. باید به کیفیت ارتباطتان با امام زمان تان بها بدهید یعنی داشتن پیوندی حقیقی.
لذا وفای به عهد خیلی مهم است. امام زمان عهد الهی است. و در روایت به عنوان یدالله یعنی دست خدا آمده است. شما وقتی می خواهید پیوند برقرار کنید باید این دست را بگیری. و میزان خوشبختی و رشد هر فردی در زندگیش بسته به میزان پیوندی است که با امام زمان دارد. و کیفیت ارتباط و هماهنگی با حضرت یعنی هماهنگ عمل کردن با اوست.

بنابراین وفای به عهد یعنی من با هدف ایجاد همدلی و وحدت حرکت و تلاش کنم. شما تا زمانیکه دغدغه امام زمان را داری، به فکر امام زمانت هستی و امام زمان هم به فکر توست؛ چون تا وقتی غصه امام زمان را می خوری امام زمان هم برای تو غصه می خورد. ولی وقتی که امام زمان را فراموش می کنیم و فقط بدنبال حل مشکلات خودمان هستیم، می بینیم که حل هم نمی شود. سالها هم طول می کشد هزار و یک جور گره هم می خورد و از آن طرف از امام زمان دور شدیم به آنچه که می خواهیم نائل نمی شویم.

برگرفته از سلسله جلسات «ما و امام زمان (علیه السلام)»، استاد شجاعی.