مؤسسه فرهنگی هنری خیریه
همانطور که جریان نوگرایی در سالهای اخیر در کشور ما توسعه یافته است، این جریان بر مسائل بسیاری اثر گذار بوده است. یکی از این مسائل به موضوع نام گذاری والدین برای فرزندان مربوط می شود. چنانچه همه ما شاهد این موضوع بوده ایم. خصوصا زمانی که در اماکن عمومی حضور داریم و شنونده اسامی کودکانی که توسط والدین شان فرا خوانده می شوند، هستیم، بیشتر به این موضوع پی می بریم که اسامی تازه و بعضا عجیب و غریبی به فرهنگ جامعه ما وارد شده اند. اسامی که برخی از آنها ممکن است به سختی تلفظ شوند. به این ترتیب می توان به این موضوع به عنوان یک پدیده اجتماعی نسبتا نو ظهور نگاه کرد که تبعاتی را در آینده به دنبال خواهد داشت.
شاید جالب باشد که بدانیم انتخاب نام ناشایست برای کودکان هم میتواند مصداقی از کودک آزاری تلقی شود. بسیاری از مردم اینطور فکر می کنند که تنها کتک زدن، کودک آزاری محسوب میشود ، حال آنکه امروزه در جامعه ایران، سطح آگاهی والدین بالا رفته وخوشبختانه خانوادههای زیادی میدانند که نباید فرزندشان را تنبیه بدنی کنند اما ممکن است در مورد کودک آزاری عاطفی، اطلاعات کافی نداشته باشند.
به طور کلی میتوان کودک آزاری را اینطور تعریف کرد:
"مجموعه رفتارها یا گفتارهایی که انجام دادن یا انجام ندادنشان باعث وارد شدن نوعی آسیب عاطفی، فیزیکی به کودک شود و این احساس را در او به وجود آورد که خوب و دوست داشتنی و مورد احترام نیست و ناخواسته است."(1)
آمارها نشان میدهد ۷۰ درصد آزارهایی که به کودکان از نظر عاطفی و جسمی وارد میشود، از سوی غریبهها نیست و در چارچوب خانواده و به وسیله مراقبان و افراد نزدیک اتفاق میافتد.
شاید افراد بسیاری باشند که به طور ناخودآگاه به آزار عاطفی کودک خود بپردازند بدون اینکه هرگز آزار جسمانی به او وارد کرده باشند. و همواره اینطور تصور کنند که والدین بسیار خوبی برای فرزند خود بوده اند چون او را کتک نزده اند. اما موارد بسیاری وجود دارد که والدین یا یکی از آنها مثلا به فرزند ۶ - ۷ سالهشان میگویند ما نمیخواستیم تو به دنیا بیایی و گرنه همین دو تا بچه برایمان کافی بود. البته حالا خیلی دوستت داریم..
برخی مادرها هم به محض بروز مشکلی با همسرشان، به کودک میگویند اگر تو نبودی، حتی یک روز هم با پدرت زندگی نمیکردم.!
این سلسله رفتارها را می توان یک معضل اجتماعی نامید که شاید زیاد قابل دیده شدن نباشند اما چون در بطن یک خانواده رخ می دهند و بر نحوه تربیت و رشد یک کودک تاثیرگذارند و بر چگونگی شکل نگرش خانواده اما بیان این توضیحات برای رسیدن به این مطلب بود که به انتخاب نام توسط والدین برای کودکان دست پیدا کنیم.
امروزه فرهنگ تازه ای به درون خانواده ها رسوخ یافته که موجب شده به انتخاب اسامی عجیب و تازه ای برای فرزندانشان بپردازند. این موضوع به طور تدریجی بر فرهنگ و نحوه نگرش خانواده ها اثر گذاشته و موجب شده حتی خانواده های مذهبی هم به این سمت گرایش بیشتری داشته باشند که اسامی نو و مدرنی را برای کودکان خود انتخاب کنند.
می توان اینطور بیان کرد که یکی دیگر از مصادیق کودک آزاری عاطفی که خیلیها از آن غفلت کرده اند این است که نامی را روی کودک نگذاریم که بالقوه پتانسیل این را نداشته باشد که دوستانش در مدرسه یا اطرافیان کودک به خاطر اسمش، او را مورد تمسخر قرار دهند.
گاهی اسمهایی برای کودکان انتخاب میشود که بسیار قدیمی و مهجور هستند و باعث میشوند همیشه از داشتن آن احساس سرافکندگی کنند و برای همین خاطر به انتخاب نام مستعار برای خود بپردازند. اما در حال حاضر شرایط اجتماعی تغییر کرده و به این سمت رفته که والدین برای انتخاب نامی تازه تر و عجیب تر برای فرزند خود، هستند.
اگر نگاهی عمیق و واقع بینانه به این موضوع داشته باشیم نسبت به این امر معترف خواهیم بود که فرهنگ اجتماعی که اینطور ایجاب کند که گزینش اسامی عجیب و بی معنا برای فرزندان، به ژست و پرستیژی اجتماعی تبدیل شود، چه نتیجه و ثمره ای را در پی خواهد داشت. به هر حال فرزند کوچکی که امروز متولد می شود و اسمی عجیب برای او انتخاب می شود که حتی اطرافیانش هم با قرائت های مختلفی آنرا تلفظ می کنند، در آینده مادر و پدر فرزندی دیگری خواهد شد و در این موقعیت قرار می گیرد که او نیز بخواهد نامی برای کودک خود انتخاب کند. شاید این موقعیت برای او به چالشی تبدیل شود که اثرات نامطلوبی بر روح و روان او بگذارد.
به طور کلی باید گفت که رسوخ این فرهنگ و رفتار اجتماعی در میان مردم، امری ساده و پیش پا افتاده نیست. لازم است به این موضوع به عنوان یک معضل اجتماعی نگاه شود که تبعاتی را در آینده به دنبال خواهد داشت. بنابراین بهتر این است که از اکنون یک برنامه ریزی درست فرهنگی و اجتماعی در این زمینه وجود داشته باشد و این موضوع به نوعی به مردم جامعه منتقل شود که انتخاب اسم شایسته برای فرزندان از اهمیت زیادی برخوردار است.
کلیدواژه ها:
آثار استاد