اسراف از گناهان کبیره است و برای آن وعده عذاب جهنم داده شده است

یکی از مسائلی که انسان را به جهنم می‌کشد و بسیار هم خطرناک است، اسراف است که متأسفانه به ما خیلی نزدیک است. این بیماری از آسیب‌هایی بسیار جدی تلقی می‌شود. اسراف از بیماری هایی است که همراه ما است و باید با آن درست برخورد کنیم تا بتوانیم از جهنم آن نجات پیدا کنیم.

این بیماری، علاوه بر اینکه یک بیماری جوارحی است، بیماری جوانحی هم هست. در بیماری جوارحی، شخص اهل نماز و روزه نیست، اما در بیماری جوانحی، شخص حسود، بداخلاق، غصه خور و... است. این جهنمش بدتر، طولانی‌تر و دردناک‌تر از جهنم جوارحی است.

اسراف، صفتی است که همه ابعاد وجود شخص را دربرمی‌گیرد و ممکن است شخص در همه مسائل مالی اسراف کند که این نوعی عمل است. مثلاً ممکن است فرد در مصرف هزینه‌های زندگی‌اش اسراف داشته باشد، یا لباسی بپوشد که شایسته و در شأنش نیست، ولی آن را می‌خرد.

گاهی اسراف در بخش‌های دیگری هم‌چون بخش‌های حیوانی و علمی و حتی در بخش‌های معنوی رخ می دهد. مثلا خانواده نیاز به پول دارند، ولی مرد کل پول را می‌دهد و می‌رود. این درست نیست. ما باید بدانیم که ما امت متوسط و میانه هستیم. از یکطرف نباید زیاده‌روی کنیم، و از طرف دیگر نباید بخل و خساست داشته باشیم.

پس سخن از اسراف گاهی از نوع جهنم اعمال است. گاهی هم در اخلاق است. مثل محبت بیش از حد به یک بچه. این نوعی اسراف است. همان‌طور که آب دادن زیاد به گل، موجب خرابی و فساد آن می‌شود. بچه هم همین‌طور است. محبت زیاد باعث یاغی شدن، لوس شدن، خودشیفتگی، زودرنجی و حساس شدن ان می‌شود.

شخص مسرف نجات پیدا نمی‌کند و رستگار نمی شود. پس اسراف از گناهان کبیره است. یعنی گناهی که وعده عذاب برایش داده شده است. یعنی جهنم رفتنش قطعی است.

در این راستا به سراغ قرآن می رویم که ببینیم چه عواقبی برای اسرافکار بیان می‌کند:

می‌فرمایند: «یا قَوْمِ مالى أدْعُوكُمْ إلَى النَّجاةِ وَ تَدْعُونَنى إلَى النّارِ= و ای قوم! چرا من شما را به راه نجات (و طریق بهشت) دعوت می‌کنم و شما مرا به سوی آتش دوزخ می‌خوانید؟». این اتفاق زیاد می‌افتد. خیلی وقت‌ها ناخواسته بچه ها، همسر و اطرافیان،‌ ما را به جهنم دعوت می‌کنند، درحالی‌که ما آن‌ها را به بهشت و نجات دعوت می‌کنیم.
«تَدْعُونَنى لأكْفُرَ بِاللّهِ وَ أُشْرِكَ بِهِ ما لَیْسَ لى بِهِ عِلْمٌ وَ أنَا أدْعُوكُمْ إلَى العَزِیزِ الغَفَّارِ= شما من را دعوت می‌کنید که به خدا کفر بورزم و شرک بورزم، و من شما را دعوت می کنم به سوی خدای عزیز و غفار».

فکر نکنید این مسئله فقط برای زندگی دوران پیامبر اسلام بوده است. نه. الان خیلی از زندگی‌ها به گونه‌ایست که پدر و مادر بی‌ایمان، یا ضعیف الایمان، بچه‌هایشان را به کفر و شرک به خدا دعوت می‌کنند یا مثلا پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) فرموده که مهریه باید کم باشد. ولی چقدر خانواده ها هستند که این را قبول ندارند. یا قرار دادن شرایط‌ سخت برای ازدواج جوانان یا انتخاب مکان زندگی که باید در فلان محله زندگی کنم. اینها همه مشرکانه است. در جامعه امروزی، خرافات الی ماشاء‌الله وجود دارد. چیزهایی که مردم برایشان نقش در سعادت و شقاوت قائل هستند. مثلاً شان یا، بخت که می‌گویند شانسش یا بختش خوب نیست و... .

«لا جَرَمَ أنَّ ما تَدْعُونَنى إلَیْهِ لَیْسَ لَهُ دَعْوَةٌ فى‌الدُّنیا ولا فِى‌الآخِرَةِ وَ أنَّ مَردَّنا إِلى‌اللّهِ وأنَّ المُسْرِفینَ هُمْ أصْحَابُ النَّارِ[1]= بی‌شک آنچه شما مرا به سوی او می‌خوانید (از بتها و فراعنه و معبودان باطل) آن هیچ دعوتی (و اثر سودمندی) در دنیا و آخرت ندارد و محققاً (بدانید که در قیامت) بازگشت ما به‌سوی خداست و البته مسرفان (ستمکاران فاسق در آنجا) همه اهل آتش دوزخند».

آن چیزی را که شما مرا به آن دعوت می‌کنید، این خرافات و اعتقادات غلط، نه فایده‌ی دنیایی دارد و نه فایده‌ی آخرتی. قابل دعوت نیست وکسی نباید به آن دعوت کند. ارزشی ندارد که بخواهد من پیشنهاد به کسی بدهم. مسائلی مثل مد که هیچ پایه و اساسی ندارد، ولی مردم به آن ارزش می‌دهند یا روز ولتناین که این هم در کشور ما به آن توجه دارند و بزرگداشت دارد. چقدر آدم‌ها هستند که این خرافات را می‌پذیرند.

مردم وقتی با معصوم ارتباط نداشته باشند، سقوط شان در خرافات حتمی است. پول، وقت، عمر و استعداد را سر مد می‌گذارند؛ سر چیزی که شرک‌آمیز است.

نفس پذیرش این خرافات، شرک است. شرک یعنی چیزی که آن را منشأ اثر بدانید. درحالی که آن منشأ اثر نیست و حقیقت و قدرت و نقشی ندارد.

اسراف کار عذاب 300هزار ساله دارد

روایت بعدی از امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) است که می فرماید:

«اِعمَلوا وأطیعوا لاتَتَّكِلوا ولاتَستَصغِروا عُقوبَةَ اللّه‌ِ عزّ و جلّ فَإِنَّ مِنَ المُسرِفینَ مَن لا تَلحَقُهُ شَفاعَتُنا إلّا بَعدَ عَذابِ ثَلاثِمِئَةِ ألفِ سَنَةٍ= عمل كنید و فرمان ببرید، تكیه نكنید و كیفر خداى عز و جل را دست كم نگیرید، زیرا در میان زیاده‌روان، كسانى هستند كه شفاعت ما به آنان نمى‌رسد، مگر پس از 300 هزار سال عذاب». چون با رب سر وکار داریم. در بین مسرفین کسانی هستند که شفاعت ما به آن‌ها نمی‌رسد، مگر بعد از عذاب 300هزار سال.

مسرف یعنی کسی که زیاده‌روی می‌کند و از حق فاصله می‌گیرد. در اخلاقش، در عملش، حتی در معنویاتش. زن و بچه‌اش نیاز اقتصادی دارند، نیاز مالی دارند، نیاز عاطفی دارند، و... اما این آقا 15روز سفر به کربلا رفته.

خدا عمری که به ما داده، باید در جهت او و رسیدن به او صرف کنیم. ولی آنقدر در جنبه‌های پایینی وقت‌مان را پر کرده ایم و اسراف داریم که اصلاً وقت برای بخش انسانی‌مان نمی‌گذاریم. چقدر آدم‌ها به‌خاطر این بیماری، زندگی‌شان را از دست دادند.

جهنم/اسراف

قا/168

کلیدواژه ها: خانواده آسمانی ، اسراف ، استاد شجاعی ،