مؤسسه فرهنگی هنری خیریه
در یک راهکار خیلی قشنگ برای رفع غصه ها معصوم (علیه السلام) فرمود:«مَن کَثُرَت هُمُومُهُ فَعَلیهِ بِالإستِغفار= هر کس غصه هایش زیاد میشود، حتماً استغفار کند». پس بر انسان لازم و واجب است که در زمان بروز غم و غصه زیاد استغفار کند.
یعنی یک جا خرابکاری می کنی و گرفتاری برایت پیش می آید؛ یا مریضی به سراغت آمده؛ همه اینها به خاطر این است که استغفارهایمان کم میشود، یا قطع میشود. چرکها، عفونتها و داءها و بیماریها بالا میآید و آدم را درگیر میکند و بدتر این که به دیگران نیز سرایت می کند.
خانه جای استغفار است. پس یکی از راه های مهم برای برطرف کردن غصه ها، افسردگی ها و اضطراب ها استغفار است. می گوید هر چه دکتر رفتم فایده نداشت. مرتب به من قرص داده اند، اما بدتر شدم. حالا معده ام هم درد میکند. اثنی عشرم زخم شده، اما مشکلم حل نشد. یک سلسله بیماریها هستند که دیگر روانپزشک و روانشناسان نمیتوانند، کاری برای انسان بکنند. باید نزد روانشناس و کارشناس اسلامی رفت.
«غفور» بودن، با «مضل» بودن خدا که مظهرش شیطان است، ظاهری است
با کمی تامل متوجه می شویم که «غفور» بودن خدا، با «مضل» بودن او که مظهرش شیطان است، فقط یک تعارض ظاهری است.
نبی اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) میفرماید:« قالَ إبلیس وَ عِزَّتِکَ لا أَبرَحُ أُغوِیَ عِبادَک ما دامَت أرواحُهُم فی أجسادِهِم= ابلیس به خدا گفت: به عزّتت سوگند كه تا بندگانت جان در بدن دارند، از گمراه كردنشان دست نمى كشم». خدا هم فرمود: تا وقتی که بنده ام استغفار می کند و از من آمرزش می طلبد، او را می بخشم.
شیطان به خداوند عرض میکند: به عزتت قسم، تا وقتی که بندگانت جان در بدن دارند، از گمراه کردنشان دست بر نمیدارم. شیطان به عزت خدا قسم خورد. خدا در جواب شیطان، در حقیقت یک سنت را در عالم بیان کرد و آن سنت اغوای شیطان از طریق حملات چهارگانه (حمله از جلو، عقب، راست و چپ) است. این یعنی شیطان تا آخرین لحظه عمر، دست از سر ما برنمیدارد. خداوند میخواهد بفرماید که ما باید توقع حمله ی شیطان را تا آخرین لحظه بر روی صراط مستقیم داشته باشیم.
سنت دیگری که خداوند در نظام خلقتی خود بیان میکند، این است که فرمود: حالا که به عزت و جلالم قسم خوردی، من هم به عزت و جلالم قسم میخورم. «فقالَ: و عِزَّتی و جَلالِی، لا أزالُ أغفِرُ لَهُم ما استَغفَرونی= خداوند فرمود: به عزّت و جلالم سوگند، تا زمانى كه بندگانم از من آمرزش بطلبند، آنان را مى آمرزم».
این یعنی تو هر چه آنان را اغوا کنی و به آنها صدمه بزنی، تا زمانی که بندگانم از من آمرزش بخواهند و استغفار کنند، من آنها را میبخشم. تقابل این دو اسم میگوید که هیچ کس نباید از خداوند نا امید شود. اما باید تعادل ایجاد کرد. باید دو کفه ی خوف و رجا یکسان باشد. یعنی هم باید استغفار کرد و هم باید از اغوای شیطان ترسید. این از بهترین حالات مومن است و خیلی زیباست.
گناهان «درد» است و درمان آنها «استغفار» می باشد
روایت بعدی از وجود مقدس نبی اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) است:« ألا أدُلُّكُم على دائكُم و دَوائكُم ؟! ألا إنَّ داءَكُمُ الذُّنوبُ، و دَواءَكُمُ الاستِغفارُ = آیا شما را به دردتان و داروى دردتان راهنمایى نكنم؟ بدانید كه درد شما گناهان است و دارویتان استغفار».
پیغمبر خیال ما را راحت کرده و میگوید من دردتان را میدانم، دوایتان را هم میدانم. بزرگترین درد، مشکل، حجاب و مانع شما برای معنویات، گناه است. دوایتان هم استغفار است.
روح آدم هم چرک میشود. پس باید چرک را از بین برد. هر وقت انسان در روح و روانش درگیری پیدا میکند باید استغفار کند. وقتی انسان در خانه یا محیط کار و یا در اجتماع به هم میریزد و بیقراری، اضطراب، افسردگی به سراغش می آید، باید استغفار کند.
گاهی انسان کم حواس می شود و فکر می کند که به علت پیری کم حواس شده، در صورتی که کم حواسی هم یک ضربه و آلودگی روحی است. قرآن میگوید، شیطان خیلی چیزها را از یاد انسان میبرد. شما گاهی خواب های قشنگ میبینید، اما صبح که بیدار میشوید، میبینید خوابهای قشنگتان یادتان رفته است. این ناشی از درد و مریضی نیست. انسان یک چیزهایی از خواب یادش هست. مثلا می گوید من دیشب خواب امام حسین (علیه السلام) را دیدم، ولی یادم نیست که محتوایش چه بود. خودِ فراموشی، درد و آلودگی و مرض روح است و استغفار داروی آن است. انسان در اثر گناه به عواقب زیادی دچار میشود، دارویش هم استغفار است.
استغفار عذاب الهی را دفع می کند
نبی اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) این آیه را تلاوت میکنند: «وَ مَا كَانَ اللَّهُ لِیُعَذِّبَهُمْ وَأَنْتَ فِیهِمْ وَ مَا كَانَ اللَّهُ مُعَذِّبَهُمْ وَ هُمْ یَسْتَغْفِرُونَ = تا تو در میان آنان هستى، خدا بر آن نیست كه ایشان را عذاب كند و تا آنان طلب آمرزش مى كنند، خدا عذاب كننده ایشان نخواهد بود»(انفال/33). این آیه نشانه آن است که وجود مبارک پیغمبر تا این حد موجب رحمت است برای امتش که تا زمانی که امت استغفار میکند، خداوند عذابشان نمیکند.
اما وقتی گناهان زیادی در امت صورت میگیرد، حقش یک زلزله یا عذاب آسمانی، غلبه ی دشمنان، قحطی و کم آبی، گرفتاریها و بیماری هایی مثل وبا و ....است، اما استغفار مانع همه اینها میشود.
بنابراین پیغمبر فرمود:«أنزَلَ اللّه ُ عَلَیَّ أمانَینِ لاُمَّتی: «و ما كانَ اللّه ُ لِیُعَذِّبَهُم و أنتَ فیهِم و ما كانَ اللّه ُ مُعَذِّبَهُم وَ هُم یَستَغفِرونَ» فإذا مَضَیتُ تَرَكتُ فیهِمُ الاستِغفارَ إلى یَومِ القِیامَةِ = خداوند دو امان براى امّتم بر من نازل فرمود: «تا تو در میان آنها هستى خدا عذابشان نمى كند و تا زمانى كه آمرزش مى طلبند، خدا آنان را به عذاب نمى رساند». پس، چون من رفتم، آمرزش خواهى تا روز قیامت را در میان شما باقى گذاشتم.
حضرت می فرماید: دو امان که به نفع امتم هست: 1. خودم امان امتم هستم تا وقتی که من در بین آنها قرار دارم عذاب نمیشوند و 2. استغفار.
پیغمبر چقدر نگران امتش است، هم نگران دنیا و هم نگران آخرت شان و به خداوند عرضه میدارد: خدایا به امت من یک چیزی بده که مثل امت پیامبران قبلی دچار عذابهای گوناگون نشوند. چقدر عاشق امتش است، اما امت چقدر نسبت به او بی وفا است. خدا میگوید: من به امت تو استغفار دادم و تا وقتی که اهل استغفار باشند، عذاب به سراغشان نمیآید. کشورهای اسلامی که دچار انواع ظلم، گرفتاریها و مشکلات میشوند، برای این است که آنان استغفار ندارند. اگر مردم یک شهر بهداشت را رعایت نکنند، مریضیها زیاد میشود و مثلا طاعون میآید. اما اگر بهداشت را رعایت کنند، شهر و مردم سالم می مانند.
همین طور اگر بهداشت روحی و روانی را هم رعایت نکنند، باید توقع انواع بلاها و بدبختی ها و گرفتاریها را داشته باشند. طلاق، اختلافات، دزدی ها، خیانت ها، قتل، خودکشی، مشکلات روحی و روانی زیاد میشود. اینها همه برای این است که مردم استغفار و توبه ندارند.
کلیدواژه ها:
آثار استاد