اراده خدا از طریق امام (ع)، اعمال می شود

ما در ملاقات ها و زیارت ها، مستقیماً از اهل بیت (علیهم السلام) حاجت هایمان را می خواهیم. به ایشان نمی گوییم: شما از خداوند این حاجت ما را بخواهید؛ بلکه می گوییم: شما خودتان به ما عطا کنید. در زیارت رجبیه نیز این طور می خوانیم: «أَنَا سَائِلُكُمْ وَ آمِلُكُمْ فِیمَا إِلَیْكُمُ التَّفْوِیضُ وَ عَلَیْكُمُ التَّعْوِیضُ فَبِكُمْ یُجْبَرُ الْمَهِیضُ وَ یُشْفَى الْمَرِیضُ وَ مَا تَزْدَادُ الْأَرْحَامُ وَ مَا تَغِیضُ = من خواهنده و آرزومند شمایم، در آنچه اختیار و تغییرش به دست شماست. تنها به وسیله شما شکستگی جبران شود و بیمار درمان پذیرد و آنچه را رَحِم ها بیفزایند و کم کنند، انجام پذیرد.» 
همچنین در زیارت مطلقه امام حسین (علیه السلام) داریم: « إِرَادَةُ الرَّبِّ فِی مَقَادِیرِ أُمُورِهِ تَهْبِطُ إِلَیْكُمْ وَ تَصْدُرُ مِنْ بُیُوتِكُمْ = خواست پروردگار در اندازه گیری هاى امورش، به سوى شما فرود می آید و از خانه هاى شما صادر می گردد.» 
در بحث «ولایت» گفتیم: اساساً امام، همان خداست که در قالب یک انسان تجلی پیدا کرده است. امور همه عوالم، در دست امام است. «تَنَزَّلُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ فِیهَا بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ كُلِّ أَمْرٍ = در این شب، فرشتگان و روح که فرشته ای بالاتر از جبرائیل است، به اذن خدا بر مقام ولایت نبی و امام عصر (علیه السّلام)، از هر فرمان و دستور الهی نازل می‌شوند و سرنوشت و مقدرات خلق را نازل می‌گردانند.» خداوند در قرآن کریم گزارش می دهد: در شب قدر، تقدیرات یک سالة کل عالم توسط امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، تصویب و امضاء می شود. حتی این که شب نوزدهم یا شب بیست و یکم یا شب بیست و سوم شب قدر باشد، باز به خود امام که قطب عالم است مربوط می شود. یعنی تمام عالم بر اساس او و همه چیز به دست حضرت حجّت (ارواحنا فداه) می باشد. 

توسل به دعای اولیاءالله، از مصادیق وسیله می باشد

خداوند در قرآن کریم فرموده: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا إِلَیْهِ الْوَسِیلَةَ وَجَاهِدُوا فِی سَبِیلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ = ای اهل ایمان! از خدا بترسید و به سوی او وسیله جویید و در راه او جهاد کنید، باشد که رستگار شوید.» هر وقت می خواهیم نزد خداوند برویم و با او ارتباط برقرار کنیم، باید با وسیله این ارتباط را برقرار کنیم. سه مورد از مصادیق اصلی وسیله، ایمان و عمل صالح و توسل به خود اهل بیت (علیهم السلام) و اولیای خدا و توسل به دعای ایشان می باشد.
آمرزش گناهان، در دست اهل بیت (علیهم السلام) است و آنها باید دعا کنند تا گناهان ما آمرزیده شود. آیه 64 سوره نساء، یک مثال  قرآنی راجع به این موضوع می باشد که در این آیه آمده: « وَمَا أَرْسَلْنَا مِنْ رَسُولٍ إِلَّا لِیُطَاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جَاءُوكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّابًا رَحِیمًا = ما رسولی نفرستادیم مگر بر این مقصود که خلق به امر خدا، اطاعت او کنند. اگر هنگامی که آنان (گروه منافق) بر خود ستم کردند، به تو رجوع می‌کردند و از کردار خود به خدا توبه نموده و تو هم برای آنها استغفار می‌کردی و از خدا آمرزش می‌خواستی، در این حال، البته خدا را توبه‌پذیر و مهربان می‌یافتند.» 
مثال دیگر قرآنی، سوره ی یوسف است. فرزندان یعقوب (علیه السلام) بعد از ظلم و جنایتی که در حق حضرت یوسف (علیه السلام) کردند، پیش حضرت یعقوب (علیه السلام) برگشتند. قرآن می گوید: آنها مستقیم استغفار نکردند و نگفتند: خدایا ما را ببخش! از ظلمی که در حقّ یوسف و پدرمان کردیم، توبه می کنیم؛ بلکه نزد پدرشان آمدند و گفتند: « قَالُوا یَا أَبَانَا اسْتَغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا إِنَّا كُنَّا خَاطِئِینَ  = ای پدر! بر تقصیرات مان از خدا آمرزش طلب که ما خطای بزرگی مرتکب شده‌ایم.» اینقدر حضرت یعقوب کریم بوده و روح عالی داشته که آنها نمی گویند: پدر ما را ببخش! می دانستند او آنها را بخشیده است. حضرت یوسف (علیه السلام) نیز با اینکه اذیت شده و زجر کشیده، به برادرانش که می رسد، آنها را شرمنده و خجالت زده نمی کند و گذشته را به رخ آنها نمی کشد؛ بلکه می گوید: شیطان بین من و شما فاصله انداخت. 
پس شرک نیست و قرآن نیز تأیید می کند که ما می توانیم به امامزاده ها و اولیای خدا که آبرویشان بیشتر از ماست، بگوییم برای ما دعا و استغفار کنند. حضرت یعقوب (علیه السلام) نیز این کار را شرک ندانست؛ بلکه فرمود: «قَالَ سَوْفَ أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ رَبِّی إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ = به زودی از درگاه خدا برای شما آمرزش می‌طلبم که او بسیار آمرزنده و مهربان است.» ایشان می خواهد بیشترین قدرت و اثر را از زمان ببرد. برای همین آن موقع دست به دعا بر نمی دارد؛ بلکه شب جمعه برایشان طلب استغفار می کند.
«سوگند به غیر خداوند، بزرگداشت زاد روز اولیای خدا،  بوسیدن در و دیوار حرم و حتی درب خانه اولیای خدا»، شرک نیست. پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرموده اند: «النَّظَرُ إِلَی وَجْهِ الْعَالِمِ عِبَادَه = نگاه به صورت عالم عبادت است.» وقتی آیت الله طالقانی فوت کردند، مردم بیل و کلنگی را که با آن قبر ایشان را کندند، می بوسیدند. امام خمینی (رحمت الله علیه) نیز در یک سخنرانی این مسئله را تأیید کردند.  

اداره تمام امور، به دست امام (علیه السلام) است

زیارت جامعه کبیره، اثر وجود مقدس امام هادی (علیه السلام) است که درس قشنگی از امام شناسی به ما داده است. آقا امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) نیز التزام داشتن به آن را خیلی سفارش کرده اند. 
در این زیارت می خوانیم: «السَّلامُ عَلَیْكُمْ یَا أَهْلَ بَیْتِ النُّبُوَّةِ وَ مَوْضِعَ الرِّسَالَةِ وَ مُخْتَلَفَ الْمَلائِكَةِ وَ مَهْبِطَ الْوَحْیِ وَ مَعْدِنَ الرَّحْمَةِ وَ خُزَّانَ الْعِلْمِ وَ مُنْتَهَى الْحِلْمِ وَ أُصُولَ الْكَرَمِ وَ قَادَةَ الْأُمَمِ وَ أَوْلِیَاءَ النِّعَمِ وَ عَنَاصِرَ الْأَبْرَارِ وَ دَعَائِمَ الْأَخْیَارِ وَ سَاسَةَ الْعِبَادِ وَ أَرْكَانَ الْبِلادِ وَ أَبْوَابَ الْإِیمَانِ وَ أُمَنَاءَ الرَّحْمَنِ وَ سُلالَةَ النَّبِیِّینَ وَ صَفْوَةَ الْمُرْسَلِینَ وَ عِتْرَةَ خِیَرَةِ رَبِّ الْعَالَمِینَ= سلام بر شما! ای اهل بیت نبوّت و جایگاه رسالت و عرصه رفت وآمد فرشتگان و مرکز فرود آمدن وحی و معدن رحمت و خزانه داران بهشت و نهایت بردباری و ریشه های کرم و رهبران امّتها و سرپرستان نعمتها و بنیادهای نیکان و استوانه های خوبان و رهبران سیاسی بندگان و پایه های کشورها و درهای ایمان و امینان خدای رحمان و چکیده پیامبران و برگزیده رسولان و عترت بهترین گزیده پروردگار جهانیان.» 
اجازه هر حرکتی از فرشته ها به دست اهل بیت (علیهم السلام) می باشد. اینگونه است که از وقتی که می خواهیم به زیارت امام رضا (علیه السلام) برویم، تا زمان برگشت، فرشته هایی به همراهمان هستند. همچنین امام رضا (علیه السلام) می فرمایند: زائر مرا تا زمان مرگ تعقیب کنید. بعد به فرشته ها امر می کنند که تا قیامت، در حرم به جایشان دعا و زیارت کنند و برایشان استغفار نمایند.
تک تک بنده های روی کره زمین، نزد امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) پرونده دارند. کوچکترین کارهای انسان تحت نظارت حضرت می باشد. هر چقدر انسان خودش را نزدیک و شبیه ایشان کند و تسلیم او باشد، بیشتر رشد می کند و بیشتر تحت مراقبت و ربوبیّت و تربیت حضرت، قرار خواهد گرفت. 

امام (ع)، زبان خداوند است 

در فرازی از زیارت جامعه کبیره آمده: «وَ ارْتَضَاكُمْ لِغَیْبِهِ وَ اخْتَارَكُمْ لِسِرِّهِ وَ اجْتَبَاكُمْ بِقُدْرَتِهِ وَ أَعَزَّكُمْ بِهُدَاهُ وَ خَصَّكُمْ بِبُرْهَانِهِ وَ انْتَجَبَكُمْ لِنُورِهِ [بِنُورِهِ ] وَ أَیَّدَكُمْ بِرُوحِهِ وَ رَضِیَكُمْ خُلَفَاءَ فِی أَرْضِهِ وَ حُجَجا عَلَى بَرِیَّتِهِ وَ أَنْصَارا لِدِینِهِ وَ حَفَظَةً لِسِرِّهِ وَ خَزَنَةً لِعِلْمِهِ وَ مُسْتَوْدَعا لِحِكْمَتِهِ وَ تَرَاجِمَةً لِوَحْیِهِ وَ أَرْكَانا لِتَوْحِیدِهِ وَ شُهَدَاءَ عَلَى خَلْقِهِ = و برای غیبش پسندید و برای رازش انتخاب کرد و به قدرتش اختیار کرد و به هدایتش عزیز نمود و به برهانش اختصاص داد و برای نورش برگزید و به روحش تأیید فرمود و شما را پسندید برای جانشینی در زمینش و دلایل محکمی بر مخلوقاتش و یاورانی برای دینش و نگهبانانی برای رازش و خزانه دارانی برای دانشش و محل نگهداری برای حکمتش و مفسّران وحیش و پایه های یگانه پرستی اش و گواهانی بر خلقش.»
هر تفسیر و هر ترجمه ای از قرآن، غیر از آنچه که از اهل بیت (علیهم السلام) می رسد، غلط است. آنها می توانند زبان خدا را به ما بفهمانند. همچنین روز قیامت، اهل بیت (علیهم السلام) شاهد هستند و تمام خلق تحت نظارت ایشان می باشند و کار هیچ یک از مردم از آنها مخفی نیست.

امام (ع)، راهنما بر صراط خداوند است 

در زیارت جامعه کبیره آمده: «وَ أَعْلاما لِعِبَادِهِ وَ مَنَارا فِی بِلادِهِ وَ أَدِلاءَ عَلَى صِرَاطِهِ عَصَمَكُمُ اللَّهُ مِنَ الزَّلَلِ وَ آمَنَكُمْ مِنَ الْفِتَنِ وَ طَهَّرَكُمْ مِنَ الدَّنَسِ وَ أَذْهَبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ وَ طَهَّرَكُمْ تَطْهِیرا=  و پرچم هایی برای بندگانش و مراکز نوری در کشورهایش و راهنمایانی بر راهش. خدا شما را از لغزشها حفظ کرد و از فتنه ها ایمن داشت و از آلودگی پاک کرد و پلیدی را از شما ببرد و پاکتان نمود، پاک کردنی شایسته.» 
اهل بیت (علیهم السلام) هم در قیامت و هم دردنیا، راهنمایان بر صراط خداوند هستند. چون اگر انسان در دنیا صراط را درست نگذراند، در قیامت هم نمی تواند. برای همین در نماز اصرار بر این دعا داریم: «اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُستَقِیمَ = خداوندا! ما را به راه راست هدایت فرما.»
همچنین در این زیارت داریم: «وَ الْبَابُ الْمُبْتَلَى بِهِ النَّاسُ مَنْ أَتَاكُمْ نَجَا وَ مَنْ لَمْ یَأْتِكُمْ هَلَكَ إِلَى اللَّهِ تَدْعُونَ وَ عَلَیْهِ تَدُلُّونَ وَ بِهِ تُؤْمِنُونَ وَ لَهُ تُسَلِّمُونَ وَ بِأَمْرِهِ تَعْمَلُونَ وَ إِلَى سَبِیلِهِ تُرْشِدُونَ وَ بِقَوْلِهِ تَحْكُمُونَ سَعِدَ مَنْ وَالاكُمْ وَ هَلَكَ مَنْ عَادَاكُمْ وَ خَابَ مَنْ جَحَدَكُمْ وَ ضَلَّ مَنْ فَارَقَكُمْ وَ فَازَ مَنْ تَمَسَّكَ بِكُمْ وَ أَمِنَ مَنْ لَجَأَ إِلَیْكُمْ = و درگاه حقّی که مردم به آن آزموده می شوند، آنکه به سوی شما آمد، نجات یافت و هرکه نیامد، هلاک شد. شما مردم را به سوی خدا می خوانید و به وجود او راهنمایی می کنید و همواره در حال ایمان به او هستید و تسلیم او می باشید و به فرمانش عمل می کنید و به راهش ارشاد می نمایید و به گفته اش حکم می کنید. هرکه شما را دوست داشت خوشبخت شد و هرکه شما را دشمن داشت، به هلاکت رسید و هر که شما را انکار کرد، زیانکار شد و هرکه از شما جدایی نمود، گمراه گشت و هرکه به شما تمسّک جست، به رستگاری رسید و هرکه به شما پناه آورد، ایمنی یافت.»
اهل بیت (علیهم السلام) بابی هستند که مردم به آنها مبتلا هستند و نمی توانند از ایشان دور شوند. آن کسی که خودش را از اهل بیت (علیهم السلام) دور می کند، در واقع خودش را از صراط انسانیت محروم می کند. امام رضا (علیه السلام) در حدیث سلسلة الذهب می فرمایند: 
«کَلِمَةُ لا إلهَ إلّا اللّهُ حِصنی فَمَن دَخَلَ حِصنی اَمِنَ مِن عَذابی بِشُروطِها وَ أنَا مِن شُروطِها =کلام «لا إلهَ إلّا اللّهُ یعنی هیچ معبودی بجز الله نیست» دژ و حصار من خداست. پس هر کس به دژ و حصار من داخل شود، از عذاب من امنیت خواهد یافت و این شروطی دارد و من (علی بن موسی الرّضا) یکی از آن شرط‌ها هستم.» همچنین حدیث قدسی زیر را امام رضا (علیه السلام) از قول پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) نقل کرده اند که: «وَلَایَةُ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ حِصْنِی فَمَنْ دَخَلَ حِصْنِی أَمِنَ مِنْ عَذَابِی = ولایت علی بن ابیطالب دژ محکم من است. پس هر کس داخل قلعه من گردد از آتش دوزخم محفوظ خواهد بود.» 

امام (علیه السلام)، انسان را از خواری در آورده و از جهنم نجات می هد

در اواخر زیارت جامعه کبیره اینطور به حضرات عرض می کنیم: «وَ بِكُمْ أَخْرَجَنَا اللَّهُ مِنَ الذُّلِّ وَ فَرَّجَ عَنَّا غَمَرَاتِ الْكُرُوبِ وَ أَنْقَذَنَا مِنْ شَفَا جُرُفِ الْهَلَكَاتِ وَ مِنَ النَّارِ  = خدا ما را به وسیله شما از خواری درآورد و غم های غرق کننده را از ما زدود و ما را از پرتگاه هلاکت ها و آتش دوزخ رهانید.»

ما به واسطه اهل بیت (علیهم السلام) عزیز هستیم. برای اینکه بتوانیم خودمان را معنا کنیم، باید خود را به بلندای ابدیّت برسانیم. باید حواسمان باشد، انسان موجود ممتّد از طبیعت تا بی نهایت است و اینگونه باید خودمان را نگاه کنیم، بعد ببینیم چگونه عزیز می شویم. 

خداوند تبارک تعالی به واسطه اهل بیت (علیهم السلام) ما را از جهنم نجات داده است. ما الان این را نمی فهمیم. ولی وقتی گرفتار فشار قبر شدیم و جهنم را به ما نشان دادند و مُشرف به آن شدیم، بعد می فهمیم، نجات دادن اهل بیت یعنی چه؟ 
عزیزی در منزلشان هیئت داشتند. بچه های کوچک در خانه شان شلوغ می کردند. غذا می خوردند و بریز و بپاش داشتند. خودش یک نوکر برای امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و خانمش هم یک کنیز برای اهل بیت (علیهم السلام) بود. بعد از مرگش خوابش را دیدم و به او گفتم: فشار قبر داشتی یا نداشتی؟ گفت: بله، ولی تا شروع شد، سیّدالشهداء به دادم رسید. یعنی ارباب، آنجا به داد نوکرش می رسد.
همین الان اگر یک لحظه از اهل بیت (علیهم السلام) جدا شویم، در جهنم هستیم. آنهایی که از اهل بیت (علیهم السلام) جدا شده اند، شاید این را احساس نکنند. ولی اگر کسی اهل بیت (علیهم السلام) را خوب بشناسد، می فهمد که یک قدم از اهل بیت (علیهم السلام) دور شود، گرفتار چه جهنم وحشتناکی می شود و چقدر برایش دردآور و سوزاننده است.

آثار و فواید داشتن محبت امام (علیه السلام)

در زیارت جامعه کبیره آمده: «بِأَبِی أَنْتُمْ وَ أُمِّی وَ نَفْسِی بِمُوَالاتِكُمْ عَلَّمَنَا اللَّهُ مَعَالِمَ دِینِنَا وَ أَصْلَحَ مَا كَانَ فَسَدَ مِنْ دُنْیَانَا = پدر و مادر و جانم فدای شما! خدا در پرتو دوستی شما، دستورات دینمان را به ما آموخت و از دنیایمان، آنچه را که فاسد شده بود، اصلاح نمود.» 
 با محبت اهل بیت (علیهم السلام) خداوند معالم دینش را به انسان یاد داده است. علماء، مراجع، اولیاء خدا و ... هر چه از دین می دانند به واسطه محبت و ولایت اهل بیت (علیهم السلام) است. همچنین خداوند به واسطۀ محبت و ولای آنها، گذشته فاسد و خراب و بد ما را درست می کند. هر کس در هر سنی که باشد، با اهل بیت (علیهم السلام) آشتی کند و رفیق شود، دیگر غصۀ گذشته را نباید بخورد. در بحث «رَحِم زمانی و مکانی» این نکته را عرض کردم که محبت اهل بیت (علیهم السلام) یک رحم زمانی خوب است. صرف یک روز عمر با ولای اهل بیت (علیهم السلام)، معادل هزاران سال در قیامت ارزش خواهد داشت. حتی یک ساعت هم در مبنای ابدیت خیلی زیاد است. چون اهل بیت (علیهم السلام)، به عمر انسان برکت می دهند. 
حضرت امام هادی (علیه السلام) فرموده اند: وقتی می خواهید درباره ما اهل بیت صحبت کنید، بگویید: دوست داشتن ما، گذشته شما را هم جبران می کند. وقتی انسان چنین امامی دارد و می تواند با او رفیق شود، چرا دلشوره داشته باشد و غصّه بخورد. باید خیالش راحتِ راحت باشد. همانطور که در قرآن آمده: « أَلَا إِنَّ أَوْلِیَاءَ اللَّهِ لَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلَا هُمْ یَحْزَنُونَ  = آگاه باشید! که دوستان خدا، هرگز هیچ ترسی از حوادث آینده عالم و هیچ حسرت و اندوهی از وقایع گذشته جهان، در دلشان نیست.» خداوند ما را برای دلشوره و اضطراب نیافریده است. او ما را برای قدرت، شادی، آرامش، راحتی و سکون نفس آفریده است. همچنین باب خودش را نیز به ما یاد داده و می فرماید: اگر با این باب رفیق شدی، دیگر در ایمنی هستی و گذشته و آینده ات هم درست می شود. چقدر انسان آرام می شود و با این آرامش، می تواند خوب زندگی کند. کجا و پیش چه کسی می توان چنین اطمینان و آرامشی پیدا کرد؟ 
محبت اهل بیت (علیهم السلام)، باعث قبولی واجبات نیز می شود. چنان که در زیارت جامعه کبیره داریم: «وَ بِمُوَالاتِكُمْ تُقْبَلُ الطَّاعَةُ الْمُفْتَرَضَةُ = و به موالات شما طاعت واجب شده پذیرفته می گردد.»  هر کس که ولایت شما را نداشته باشد، شب تا به صبح، نماز بخواند، روزه بگیرد، حج برود و جهاد کند هیچ فایده ای ندارد و عبادتی از او قبول نخواهد شد.
ظ - 26