آیاتی از قرآن به «آیات المهدی» موسومند

کتابی داریم به نام «آیات المهدی فی الکتاب و السنه» اثر دانشمند بزرگ معاصر «ابوسعید معاش» دانشمند لبنانی. 170 آیه از آیات قرآن را که در پیوند با ساحت امام زمان ارواحنا فداه است، در این کتاب آورده‌اند. یعنی آیه و روایاتی که پیوند آیه را با ساحت امام عصر ارواحنا فداه رمزگشایی می‌کند. این کتاب را انتشارات آستان قدس رضوی چاپ کرده و اخیرا شنیده ام که ترجمه هم شده است. تعداد این آیات که در شمار آیات المهدی می باشد، خیلی بیشتر از 170 آیه است. در یک نگاه کلان، شاید تمام آیات قرآن در پیوندی خاص با ساحت امام عصر ارواحنا فداه است. در میان آیات 2200 آیه از آیات قرآن مرتبط با پیامبران الهی است. خداوند متعال از میان 124 هزار پیامبر، نام 205 پیامبر را انتخاب کرده و در قرآن ذکر می‌کند که از این 205 پیامبر، 3 پیامبر فقط نامشان ذکر می شود و به داستان زندگی شان و سیره ی علمی و عملی و تربیت شان اشاره ای نمی شود. اما به داستان زندگی 22 پیامبر دیگر از زوایای مختلف اشاره می شود. از این رو که درس زندگی و سبک زندگی موحدانه برای ما باشد.

در سیمای پیامبران خداوند متعال سبک زندگی موحدانه را از زاویه‌های گوناگون به ما نشان می‌دهد. این 22 پیامبر 2200 آیه را به خودشان اختصاص داده اند. این 2200 آیه به نحوی با ساحت مولای‌مان امام عصر ارواحنا فداه در ارتباط است. من این را اشاره ای فقط کردم، اما بحث مفصلی است. می خواهیم به یکی از این آیات بپردازیم. تعداد آیات المهدی که برخی آنها را تا 170 آیه برشمرده اند، قابل افزایش نیز می باشد. برخی از مفسران و پژوهشگران معاصر، آنها را تا 465 آیه برشمرده اند و ارتباطش را با ساحت امام عصر ارواحنا فداه کشف کرده اند. ما معتقدیم حداقل این 2200 آیه ای که در رابطه با پیامبران است، مرتبط با امام عصر ارواحنا فداه می شود. چون که سِرّ الانبیاء الاجمعین، ولایت امامان معصوم، امامت و مهدویت، سِرِ پیامبران الهی است. سر کار و مایه ی نجات و مایه قوتشان است.

«آیات المهدی» کدام آیات هستند؟

یکی از این آیات، آیه پایانی سوره آل عمران است. آیه 200 سوره آل عمران که می فرماید«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَصَابِرُوا وَرَابِطُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُون؛ اى كسانى كه ایمان آورده‏‌اید صبر كنید و ایستادگى ورزید و مرزها را نگهبانى كنید و از خدا پروا نمایید امید است كه رستگار شوید». این در شمار آیات المهدی است. در شمار آیاتی است که تاویل شده به وجود مولایمان امام عصر ارواحنا فداه. در این آیه با کلیدواژه‌ی «رَابِطُوا» کار داریم. این کلیدواژه ها باید رمزگشایی شوند.

مترجمان گرانقدر قرآن «رَابِطُوا» را به «مرزبانی کردن» ترجمه کرده‌اند. می‌فرماید مرزهای جغرافیای جامعه اسلامی را محافظت و حراست کنید و تقوای الهی پیشه کنید تا رستگار شوید. در حقیقت رمز رسیدن به فلاح و رستگاری هر دو جهان را خداوند متعال در چهار عامل برشمرده اند که ما عامل « اصْبِرُوا وَصَابِرُوا» را بخاطر نزدیک بودن شان یک عامل حساب کردیم.

تاویل این آیه را در قالب این حدیث از امام باقر علیه‌السلام که می‌فرمایند:« اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا فَقَالَ‏ اصْبِرُوا عَلَى أَدَاءِ الْفَرَائِضِ‏ وَ صابِرُوا عَدُوَّكُمْ‏ وَ رابِطُوا إِمَامَكُمُ الْمُنْتَظَرَ[1]».

1)«اصْبِرُوا عَلَى أَدَاءِ الْفَرَائِضِ» در انجام واجبات صبوری و بردباری نشان بدهید». در انجام واجبات و آن فرامینی که خداوند رحمان از شما خواسته، با استقامت و بردباری پیش بروید.

2)«وَ صابِرُوا عَدُوَّكُمْ» در مقابل دشمنان مشترک‌ جهان اسلام، قرآن، امامان، امام زمان، صبوری و بردباری نشان بدهید و یکدیگر را هم به صبوری و بردباری توصیه کنید. پایداری در راه خداوند رحمان. پایداری در راه یاری ولی خدا، «رابِطُوا إِمَامَكُمُ الْمُنْتَظَرَ» با امام منتظرتان رابطه برقرار کنید و این رابطه را مرزبانی کنید. رابطه خودتان را با امام منتظرتان برقرار کنید، تقویت کنید، حراست و حفاظت کنید.

3) «وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُون» تقوا را جناب شهید مطهری رضوان الله علیه معنا کردند و گفتند: پارسایی و پرهیزکاری معنای دقیقی از تقوا نیست. مقام معظم رهبری تقوا را به «خویشتن پایی» ترجمه کرده‌اند. خویشتن پایی خیلی دقیق تر از پارسایی و پرهیزکاری است. یعنی وجودت و این روحی که خدا از روح خودش در تو دمیده، این روح خدایی را حفاظت و حراست کن. بپا که دنیا و جاذبه های دنیایی، وسوسه های شیطانی، روحت را ظلمانی نکند. عنوان این قسمت «وَاتَّقُوا» را قطع رابطه کامل با شیطان گذاشتیم. شاید جای سوال باشد که چه ربطی دارد؟ می‌گوییم به معنای خویشتن پایی و این که حفاظت و حراست کنی قلبت را در مقابل شیطان و وسوسه های شیطانی.

پایداری در راه خداوند رحمان، تقویت رابطه با امام منتظر، سوم قطع رابطه کامل با شیطان. این سه عامل ما را به فلاح و رستگاری هر دو جهان می رساند. این پیام قرآن است.

« اصْبِرُوا وَصَابِرُوا» این که انسان اهل صبوری و اهل پایداری باشد؛ عجول و شتاب زده نباشد، شرح صدر داشته باشد، لازمه برقراری ارتباط با ساحت امام منتظر است. بخاطر همین مقدم می شود. اهل صبوری و بردباری جمعی در مقابل تهاجم بی امان دشمنان باشد. این مقدمه است برای این که ما به آستان رابطه با ساحت امام زمان ارواحنا فداه برسیم.

این رابطه را چه چیزی مرزبانی می کند؟ «وَاتَّقُوا» یعنی قطع رابطه کامل با شیطان. یعنی اگر قرار باشد رابطه ما از یک منفذی با شیطان و وسوسه های شیطانی برقرار باشد، به همان میزان رابطه ما با امام زمان کاسته می شود. حال با این مقدمه و با این آیه و این که بحث کاملا ملموس شود، می رویم سراغ قرآن.

داستان حضرت موسی (علیه‌السلام) یکی از الگوهای تربیتی قرآن

شیوه ی قرآن، شیوه‌ی استفاده از الگوهای تربیتی است. یکی از مهم ترین الگوهای تربیتی در میان آن 25 پیامبری که خداوند رحمان، نامشان را در قرآن می‌آورد، حضرت موسی کلیم الله و امت موسوی است که اتفاقا در میان تمام پیامبران خداوند رحمان، بیشترین آیات را اختصاص می‌دهند به حضرت موسی و امت موسوی. 426 آیه در قرآن مختص حضرت موسی کلیم الله و رابطه او با امت موسوی است.

بنی اسرائیلی که در معیت پیامبرشان و به واسطه برقراری ارتباط با ساحت نبی خدا، به عزت، نصرت و برکت می‌رسند. اما از یک مرحله زمانی به بعد، به دلیل قطع ارتباط با ساحت ولی خدا و نبی خدا کوتاهی کردن، قصور، تقصیر، تنبلی کردن، کسالت نشان دادن، دچار حیرت و ضلالت و دچار 40 سال حیرانی و سرگردانی عجیبی می شوند. می گوید 40 سال دوران حیرتشان بود. در روایات داریم که بنی اسرائیل صبح به محض اینکه نور خورشید رو می کرد، آغاز می کردند به راه رفتن. غروب که می شد می دیدند سر جای اولشان هستند. همین طوری 40 سال درجا می زدند. می خواهد بفرماید امتی که رابطه اش با نبی خدا، ولی خدا، حجت معصوم زمان قطع شود، جز سرگردانی و حیرت و ذلالت ثمره ای ندارد.

در تفاسیر دیگر درباره «رابطوا امامکم المنتظر» دارد «رابطوا علی من یقتدون به= رابطه برقرار کنید با کسانی که خداوند شما را به اقتدای به آن‌ها و الگو گرفتن از آن‌ها فراخوانده است. یک سری از کسانی که خداوند ما را دعوت می‌کند، «أُولَئِكَ الَّذِینَ هَدَى اللَّهُ فَبِهُدَاهُمُ اقْتَدِهْ[2]= اینان كسانى هستند كه خدا هدایتشان كرده است پس به هدایت آنان اقتدا كن». پیامبران اند.

برگرفته از سخنرانی جناب حجت الاسلام حیدری کاشانی در حسینیه قرائت قرآن شهرری

[1] - الغیبة( للنعمانی)، النص، ص: 199

[2] - سوره انعام/90.