آثار ذکر

حضور قلب ذاکر

ذکر زبانی بهره ی چندانی ندارد .در قرآن ذکر را به قلب نسبت داده است. ذکر کار  قلب است ؛یعنی قلب باید ذکر بگوید، نه زبان. ذکر زبانی بدون تمرکز و حضور قلب، فقط صرفا کاری نیک است که ثواب جزئی هم دارد ولی آثاری که انسان از آن انتظار دارد که نفس را بهره مند می کند، را به دنبال ندارد. مثلا در نماز که خود یک ذکر است اگر  انسان متوجه باشد که در برابر رب العالمین ایستاده و قلبش متوجه خداوند تبارک و تعالی باشد، آنگاه ذکر حقیقی صورت گرفته است. این حالت را در اصطلاح، مشاهده، می گویند. در اصل تذکر همان مشاهده است. شهود کار قلب است و این قلب انسان است که حقایق را در یافت می کند. در اثری که قرار است ما از ذکر بگیریم این توجه قلبی نقش بسیار مهمی داراست.

 ذاکرالله

مرحوم محی الدین ( استاد عرفان نظری) در حدیثی از پیامبر نقل می کنند : پیامبر صلی الله علیه و آله می فرمایند: «آیا خبرندهم به شما از چیزیکه برای شما بهترو بالاتراز این است که شما با دشمن رو برو شده ،آنها گردن شما را بزنند و شما گردن آنها را بزنید ( به این معنی که شما شهید شوید و اجرکشتن دشمنان خدا را هم ببرید ) و آن ذکر الله است .و قدر این نشئه ی انسانی و این دنیا  را کسی نمیداند مگر ذاکر الله.»

 انسان  می بایست قلب و روح و دلش رابه ذکر خدا سپرده باشد .این دلدادگی در سخن خیلی مهم است  چون کسی که به گوینده دلداده است ،در اصل در حال عبادت گوینده است . اگر گوینده از خدا بگوید، تا زمانی که این دلدادگی برقرار باشد ،شنونده در حال عبادت خداوند است. و بالعکس مادامیکه گوینده از ابلیس بگوید،شنونده عابد ابلیس است.

بیشترین لذت را نیز ذاکر الله می تواند از دنیا ببرد .زرنگ ترین ،عاقل ترین انسانها از این فرصت استفاده نموده تا با خدا انس بگیرند. همان خدایی که شرافت ، بزرگی، افتخار صد و بیست و چهار هزار پیغمبر و چهاده معصوم  علیهم السلام در گرو بندگی اوست . خداوند تبارک و تعالی به اندازه ای که برای خواص راهگشایی نموده برای ما نیزامکان ارتباط و برقراری رفاقت را فراهم آورده است. این همان خدایی است که می تواند با همه رفیق باشد. اگر این حقیقت به مشاهده ی قلب انسان برسد، قیمت دنیا، این گوهر بی نظیر، را در می یابد. معنی هم نشینی با خداوند تبارک و تعالی را می فهمد.

مرحوم محی الدین  ادامه می دهد:«ذاکر الله، خدا را آن طور که خدا دوست دارد، ذکر بگوید. یعنی خدا می پسندد که ما او را با یک خصوصیت ویژه ای ذکر کنیم. چرا که خدا همنشین کسی است که ذاکر اوست. همنشین، مشهود ذاکر است. اگر ذاکر همنشین خود را نبیند ذاکر نیست و ذکری انجام نشده است». ارزش ذکر به مشاهده است. ارزش مشاهده هم به حضور قلب است .

پس انسان به میزانی می تواند از ذکر بهره برداری کند که بتواند با آن ارتباط برقرار کند .باید دقت کنیم که ذکر کار زبان نیست بلکه زبان برای گفتن ذکر وسیله است؛ مهم این است که قلب ذاکر باشد .

 عدم پیروی از غافلین

آیه بیست ونهم سوره کهف درس بزرگی به انسان می دهدکه اگر فردی بتواند به همین یک آیه عمل کند رستگار می شود .انشااله.قسمتی از این آیه می فرماید «  و لا تطع من اغفلنا قلبه عن ذكرناواتبع هواه و كان امروه فرطا»«  هرگز با آنان که ما دلهای آنها را از یاد خود غافل کرده ایم و تابع هوای نفس خود شدند و به تبهکاری پرداختند متابعت نکن».

پس انسان می بایست درشنیدنی ها و دیدنی های خود هوشیار باشد و هر چیزی را نبیندو هرچیزی را نشنود،تابتواند نفس خود راکنترل کند.

 فراغت از یاد خدا و قساوت قلب

درآیه ۲۲سوره ی زمر می فرماید: « فویل للقاسیة قلوبهم من ذكر الله اولئك فی ضلال مبین » «وای بر کسانی که از قساوت و شقاوت دلهایشان از یاد خدا فارغ است؛ اینان هستند که دانسته به ضلالت و گمراهیند».

معنی قساوت این است که دل این افراد نرم نمی شود که ذکر خدا را بگویند .این چنین فردی ممکن است ذکر بگوید اما یک لحظه هم خدا را مشاهده  نکند .مشاهده بسیار مهم است چرا که انسان را به حضور می رساند . «توصیه استادبرای تقویت قلب  به مطالعه ی کتاب قلب سلیم شهید دستغیب است .»

 تأکید بر بصیرت در دین

در سوره ی ماعون نیزآمده « فویل للمصلین *الذینهم عن صلاتهم ساهون » « وای برنماز گزارنی که دل از یاد خدا غافل دارند». انسان می بایست تلاش کند تا نمازش را جلو ببرد وبا مطالعه و شنیدن در جهت معرفت هر چه بیشتر حق تعالی، قلبش را راه بیندازد. بصیرت فوق العاده مهم است، پیامبر ( صلی الله علیه و آله ) می فرمایند :« کسانی تابع من هستند،مثل خود من ، دیگران را با بصیرت به دین دعوت می کنند» سعی کنیم دین را خوب بفهمیم و تابع رسول خدا باشیم و با بصیرت دیگران را دعوت به دین خدا کنیم .

 غنیمت عمر انسان

غنیمت ما از عمرمان میزان همنشینی است که با خدا داشته ایم. پس سعی کنیم با یاد خدا انس بگیریم. که اگر روزی در بهشت از ما سؤال شد در دنیا چه قدر با خدا همنشینی داشتی، از جوابمان خجالت زده نشویم.

 حرف آخر

خداوند از سر لطف، قرآن، ائمه اطهار علیهم السلام، زیارتگاه ها را به ماعطا نموده است. مامی بایست شکر گزار او باشیم که می توانیم به با عظمت ترین میکده های عالم رفت و آمد داشته باشیم. پس اززندگی و دوران جوانی، خوب استفاده کنیم، هر روز اشتهای مان را بیشتر کنیم. برنامه های شبانه روزی مان  طوری تنظیم کنیم که بتوانیم پیوند بهتری با خدا برقرار کنیم. فقط به خود خدا دل خوش داریم، نه به دنیا و دارایی هایمان، که اگر دل به دنیا خوش کنیم باخته ایم .