مؤسسه فرهنگی هنری خیریه
کسی که تصمیم می گیرد نزد حاکم یا مسئولی شکایت برادرش را کند، آبرویش را ببرد، یا کاری کند که رسوا شود و... این را بداند که تمام اعمالش از بین می رود و با هامان در جهنم همنشین است.
بحثمان در موضوع جهنم درباره ارتباط با ظالمین بود. نکتهای که خیلی مهم است، این است که «چیزی که در آخرت به آن جهنم میگویند، و صراطی که ما باید از آن رد بشویم تا به بهشت برسیم، متن حقیقیش در دنیاست». آنچه که آنجا اتفاق میافتد، درواقع محصول و نتیجه دنیاست.
در این جلسه، میخواهیم درباره سعایت، سخنچینی و بدگویی نزد ظالم صحبت کنیم. اولین فرمایش از نبی اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) است. ایشان فرمودند: «مَنْ سَعَى بِأَخِیهِ إِلَى سُلْطَانٍ لَمْ یَبْدُ لَهُ مِنْهُ سُوءٌ وَ لَا مَكْرُوهٌ أَحْبَطَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ كُلَّ عَمَلٍ عَمِلَهُ فَإِنْ وَصَلَ إِلَیْهِ مِنْهُ سُوءٌ أَوْ مَكْرُوهٌ أَوْ أَذًى جَعَلَهُ اللهُ فِی طَبَقَةٍ مَعَ هَامَانَ فِی جَهَنَّمَ= هر كس از برادر خود نزد سلطانى سعایت كند، چنانچه از آن سلطان به او ناراحتى یا گزندى نرسد، خداوند عزّ و جلّ همه اعمال آن سعایت كننده را بر باد دهد و چنانچه گزند یا ناراحتى و یا آزارى از سلطان به آن شخص برسد، خداوند آن سعایتگر را با هامان (وزیر فرعون) در یك طبقه از دوزخ جاى دهد».
مثلا شخص در یک خصومت شخصی با برادرش تصمیم می گیرد که از او شکایت کند و آبرویش را ببرد، یا کاری کند که رسوا شود و پدرش را در بیاورد و... این را بدان تمام عملت روی هواست. با هامان در جهنم همدرجه میشوی. آنجا جای عادی نیست، اما اگر به او آسیبی نرسد، تمام زحمات و اعمالت حبط میشود و از بین میرود. چقدر نزدیک شدن به این محاکم و به ظالمین خطرناک است.
امام صادق (علیه السلام) این روایت پیغمبر را به گونه ای دیگر بیان کرده است. به این مضمون که اگر کسی مؤمنی را بترساند؛ مثلا بگوید آبرویت را میبرم، یا بلایی سرت میآورم. در اینجا دو حالت دارد: اگر به او بلایی نرسد و فقط رفته یک گزارش و خبری داده، او در جهنم است؛ اما اگر به او مصیبتی برسد، با فرعون و آل فرعون در جهنم همنشین است.
مؤمن حرمتش از کعبه بالاتر است. کسی به کعبه توهین کند، چه حکمی دارد!!
بغی را اگر بخواهیم معنا بکنیم، تقریباً معنای تجاوز میدهد. تجاوز یعنی انسان ورود به حریم افراد کند. یعنی ظلمی که صرفاً حقخوری نیست. یک خودشیفتگی بسیار زیاد است که باعث میشود انسان به حریم یا حق دیگران تجاوز کند.
کسی که حریم شخصی دارد، اما تو به او تجاوز بکنی، مدام از او سؤال کنی تا چیزی از او در بیاوری و او هم مجبور است به تو بگوید. این خوب نیست که به خود اجازه میدهی چیزی که به تو ربطی ندارد، و سرّ دیگران است را بدانی. این یک تجاوز است. همچنین کنترل تلفن دیگران، استخراج مکالمات افراد، ضبط صدا و... اینها همه از مصادیق بغی یا همان تجاوز است که ظلم و گناه است.
چه انسانی به اندازه مورچه وارد محشر می شود؟
نبی اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: «مَنْ بَغَى عَلَى فَقِیرٍ أَوْ تَطَاوَلَ عَلَیْهِ وَ اسْتَحْقَرَهُ اسْتَحْقَرَهُ اللهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ مِثْلَ الذَّرَّةِ فِی صُورَةِ رَجُلٍ حَتَّى یَدْخُلَ النَّار[1]= هر كس به تهیدستى زور بگوید یا بر او گردنكشى و بزرگى كند و حقیرش شمارد، خداوند در روز قیامت او را به شكل آدمى به اندازه مورچه محشور نماید تا این كه به دوزخ رود».
مثلا الان سوار ماشین شدم آن بنده خدا از روی ناچاری من را سوار کرده، میگوید آقا ده تومان هم بده بیا سوار بشو. من که میدانم این مسیر 20 تومان است، چرا باید حق او را بخورم. میگوید خودش راضی است. خودش از روی ناچاری راضی است. به او کمک کن، یک ذره هم بیشتر بده، چه اشکالی دارد؟ خدا به تو برکت میدهد، یک تا 700 برابر خدا به تو برکت میدهد.
در خانوادهها چقدر زن ها با شوهران شان، با فرزندان شان از این کارهای وحشتناک میکنند. مردسالاران چقدر زن و فرزندشان را تحقیر و اذیت میکنند. این اخلاق جهنمی زیاد است. اینکه میگویم جهنم در زندگی ماست و ما در جهنم حرکت میکنیم، یعنی همین. پس باید حواسمان را خیلی جمع کنیم.
جهنم در انتظار متجاوزان است
حضرت علی (علیهالسّلام) جمله ای دارد که فهمش یک ذره ظرافت میخواهد. «مَا أَعْظَمَ عِقَابَ الْبَاغِی[2]= چقدر عظیم است کیفر متجاوز».
رسول خدا (صلی الله علیه وآله) وقتی میخواهد بغی را مثال بزند، از فقیری که تو حقش را میخوری یا تحقیرش میکنی، شروع میکند. اینهایی که بمب میگذارند، فتنههایی که در خیابانها میکنند، بانک آتش میزنند، مغازهها را آتش میزنند، برق را قطع میکنند، اینها همه از مصادیق تجاوز است.
کسی که هک میکند، او یاغی است. او همین عذاب را دارد که خدا به اندازه مورچه او را کوچک میکند تا کل قیامت که بدبختی دارد. بعد هم به جهنم میرود.
علی (علیهالسّلام) در فرمایش دیگری فرمودند: «أَیُّهَا النَّاسُ إِنَ الْبَغْیَ یَقُودُ أَصْحَابَهُ إِلَى النَّارِ[3]= ای مردم تجاوز اصحاب خودش را به جهنم میکشاند». طرف میخواهد گوشت بفروشد. یک عالم آشغال در این گوشت میریزد، کباب میخواهد دست مردم بدهد، یک عالم آشغال به اسم کباب دست مردم میدهد. تمامش تجاوز است. باید در قیامت جواب پس بدهند.
جهنم/ظالمین، یاغی
کلیدواژه ها:
آثار استاد